85193 str 4 145

144 OGRÓD. ALE NIE PLEWIONY

Zdrowie, poczet straciwszy, żebrać na ostatek”.

Nie miał ten długo służyć, bo na gębie gołym,

¹⁰ Pomyślę, i proszę go, żeby siadł za stołem.

Dla hołyszowże, którzy tu nie mają czym żyć, Rzeczpospolita wojnę powinna przedłużyć.

Cnota córką pokoju, pokój ojcem cnoty;

Każdy poczciwy, żyjąc z rąk swoich roboty,

¹⁵ Zawsze się cieszy; ale kto żyje rozbojem

I nieszczęsnym wydzierstwem, ten się klnie pokojem. A stracony żołnierz je, tylko się nie dawi,

Gdy o swoich odwagach troje dziwy prawi.

Znać, że się na Kozaków i Tatarów gniewa,

²⁰ Bo co raz dwa ukąsi, to winem zalewa.

Już obrus z stołu zdjęto i ja mam wstać wolą.

Czekam, rychło mi za chleb podziękuje z solą,

A ten łże, aż ściany schną, czyniąc się bywalcem,

Różne miasta po stole cyrkluje mi palcem:

²⁵ Jako bito Kozaków na Niedźwiedzich Łozach,

Ordy na Konotopie, prawi o obozach,

O hetmaniech, począwszy gdzieś od Nalewajka.

Ja słucham, choć nieprawda, chociaż wszytko bajka. Na koniec domu mego przypomniawszy sławę,

³⁰ „Proszę — rzecze — mospanie, co łaska na strawę”. A ja, nim znowu pocznie co prawić o Sierku,

Daję mu zawinione trzy tymfy w papierku.

Wsiadszy na koń pojechał; gdy już był za wroty,

w. 8 poczet — tu: pacholików, służbę.

w. 25 Niedźwiedzie Łozy — zwycięstwo Stanisława Koniecpolskiego nad Kozakami w 1625.

w. 26 na Konotopie — Konotop, miasteczko na Ukrainie, w. 27 [Semen] Nalewajko — przywódca powstania ukraińskiego 1595—1596, skierowanego przeciw Rzeczypospolitej.

w. 31 nim [...] o Sierku — nim zacznie łgać od nowa, nim zacznie łgać na tę samą nutę; o Sierku — niejasne.

Wziąwszy laskę w garść, idę zajźreć do roboty,

³⁵ Kiedy ów do mnie leci, wyjąwszy od łęku,

W pół podwórca mnie zastał, z pistoletem w ręku.

Nie mogę się rozgarnąć, już trudno uciekać,

On na koniu, ja pieszo, niebezpieczno czekać,

Więc stoję w obu ręku trzymając kosturek,

⁴⁰ Aż on przypadszy do mnie, ukazuje kurek:

„Proszę o sprawiedliwość, mości panie, że tu Wykręcono mi w stajni krzemień z pistoletu".

Skoro się czeladź zbieży, trzebać by mu tu dać Łacinę, myślę sobie, ale może udać,

⁴⁵ Włóczący się po dworach szlacheckich, inaczej:

„Daj, chłopcze, garść krzemieni z mego worka raczej”.

31 DO WIELKIEGO PANA

Żeś sławny, żeś bogaty, że wielki pan z ciebie, Niech cię chwali kto inszy stąd, ja nie pochlebię. Do nieba i wiecznego nic po tym żywota,

Insza rzecz jest fortuna, insza, panie, cnota.

32. NA FRASZKI

Szpetny żart — powiedają — gdzie boli a śmierdzi.

Nie masz tego obojga, niech się nikt nie sierdzi, W mych fraszkach. Znajdzież też kto co do urazy, Na ktosia to pisano: są takie obrazy,

⁵ Do których może ludzi przypodobać wiele,

I niejeden się grzesznik zawstydzi w kościele, w. 44 Zacina — tu: nauczka; udać — obgadać, pomówić.