Wstęp do teorii komunikacji 4 listopad 2011

  1. Teoria „użytkowania i korzyści"

Teoria ta opiera się na założeniu, że nie mass media „używają" odbiorców,

lecz odwrotnie — odbiorcy używają ich dla swoich celów zależnie od zainteresowań i potrzeb.

Sposoby korzystania z treści oferowanych przez przekazy są w głównej mierze kształtowane przez oczekiwania odbiorców. Znaczna część publiczności korzysta z mediów w sposób celowy, „użytkuje" je dla własnej korzyści.

Poza tym — obok środków masowego komunikowania — istnieją jeszcze inne źródła i sposoby zaspokajania potrzeb. Nie można więc przeceniać wpływu środków na postawy i zachowania odbiorców.

Cechy wyróżniające publiczność i audytorium :

  1. Publiczność powstaje spontanicznie, pod wpływem poszczególnych wydarzeń czy zjawisk, natomiast audytorium powstaje w rezultacie dzia­łań celowych, uwarunkowanych zapotrzebowaniem na określoną informację o danym wydarzeniu czy zjawisku.

  2. Publiczność stanowi społeczność nietrwałą, chwilową; funkcjonuje tak długo, jak długo trwa samo wydarzenie czy zjawisko. Audytorium stanowi społeczność trwałą, nie ulegającą wpływom pojedynczych wydarzeń czy
    zjawisk, a to dzięki trwałej więzi z konkretnym środkiem informacji.

  3. Publiczność ma charakter statyczny, ponieważ jest zbiorowością ukształtowaną doraźnie. Audytorium ma charakter dynamiczny, ponieważ jest zbiorowością reprodukującą się.

  4. Zaspokoiwszy swe zapotrzebowanie informacyjne, edukacyjne, roz­rywkowe publiczność przestaje interesować się danym wydarzeniem. Audy­torium charakteryzuje się stałymi potrzebami komunikacyjnymi.

  5. Publiczność nie ma tradycji informacyjnych, związanych z nawykiem czytania, słuchania, oglądania, doraźnie szuka jakiegoś środka przekazu. Audytorium tworzy tradycje informacyjne — systematycznie czyta, słucha, ogląda i szuka danego środka przekazu.

Wyróżnia się fazy :

reprezentacji np. Katz

Opisu - analiza indywidualnych korzyści jakie z korzystania z mediów.

Operacjalizacji - wniosek ,co ludzie robią z mediami

Wyjaśniania - dotyczy wyjaśnień, spowodowała ,że te badania kierowano na różne pola badań

Audytorium jest aktywne czyli korzysta z mediów

Użytkowanie mediów ma charakter celowy (siada się na kanapie i słucha się i ogląda konkretny program)

Media konkurują także z innymi sposobami zaspokajania potrzeb

Media muszą zaproponować coś konkretnego odbiorcy.

Konsumpcja wykorzystanie określonego środka przekazu daje człowiekowi dużo różnych korzyści, stopień zaawansowania w danych zagadnieniach ,ludzie potrzebują mediów do określonych celów więc liczą ,że media pomogą im w odbiorze.

Media mogą być też elementem rozrywki.

Podstawową funkcją mediów nie jest tylko informowanie, podstawową funkcją jest ludyczność (zabawa) mają zapewnić ci zabawę ,zorganizować Twój czas.

Model konstruowania teorii :

-model korzyści uzyskiwany w kontakcie z mediami

-wyniki badań społecznych ,psychologiczna geneza korzyści odbiorczej

- wartość oczekiwania

-aktywność audytorium

-korzyści poszukiwane i uzyskiwane

-korzyści ,a konsumpcja przekazów masowych

- korzyści, a oddziaływanie mediów masowych

Założenia teorii użytkowania i korzyści :

Czego oczekujemy od środków przekazu :

  1. rozrywki

  2. zwyczaj ( oglądanie programu jest integralną częścią każdego dnia)

  3. wygoda (program jest postrzegany jako wygoda , czas ,który spędzamy w domu, jest tani)

  4. społeczna użyteczność związana jest z tym, że traktuje się program jako interakcje z innymi (dyskusja kobiet w biurze na temat życia kinowego ,teatralnego)

  5. relaks lub ucieczka od problemów (część osób traktuje TV jako zabicie czasu)

np. osoba bezrobotna uprawiająca ,,caping” oglądanie TV od rana do wieczora

  1. ucieczka od nudy

  2. zgłębianie rzeczywistości (programy z których użytkownicy chcą się czegoś dowiedzieć ) np. programy ogrodnicze, programy związane z gotowaniem,modą i designem

Perspektywy rozwijania teorii