PRAWIDŁOWA DIETA
Częste jedzenie małych, wartościowych posiłków jest właściwe i mądre, ale także pora i skład tych posiłków jest bardzo ważny dla zapewnienia maksymalnych osiągów i stałego poziomu energii. Nie tylko kulturyści powinni wiedzieć czym są i co robią składniki pokarmowe, trzeba także je jeść gdy organizm je potrzebuje. Wielu amatorów i zawodowców jada 5 - 8 posiłków dziennie, ale trzy z tych posiłków są szczególnie ważne : to, co się je po treningu, na śniadanie i na ostatni posiłek w ciągu dnia. Jedzenie w nocy może być nowym pomysłem.
Kolacja.
Praca domowa i rozkład treningów często powodują, że zjadamy swój ostatni posiłek późnym wieczorem, tuż przed pójściem spać - co generalnie uważa się za błąd. Jednak ze względu na to, że przez najbliższe 8 - 10 godzin nic nie będziemy jeść, ten posiłek jest jednym z najważniejszych. Trzeba się upewnić czy zjadamy wówczas odpowiednią ilość węglowodanów i aminokwasów. Węglowodany powinny mieć niski bądź umiarkowany indeks glikemiczny, by nie wywoływały dużego wydzielania insuliny . która o tej porze dnia najprawdopodobniej mogłaby działać w kierunku odkładania ich w postaci tłuszczu. Unikać tłuszczów, cukrów prostych i przetworzonych słodyczy ; skoncentrujmy się na pełnowartościowym pokarmie, zwłaszcza na węglowodanach złożonych. Świetną kolację może stanowić makaron z pełnej pszenicy z czarną fasolą i opiekana ryba lub pierś kury z grilla. Inne przykłady pokarmów o niskim indeksie glikemicznym to chude mleko, różne rodzaje fasoli, ziemniaki oraz chudy jogurt owocowy. Wybierzmy węglowodany, dodajmy białka i rozsądnie troszeczkę tłuszczu. To nie pora na pizzę z kiełbasą, ale trzeba zjeść coś więcej niż suchą sałatę i tuńczyka z puszki.
Przykład wieczornego posiłku:
2 filiżanki gotowanego makaronu,
2/3 filiżanki czarnej fasoli
140g kurczaka bez skóry z grilla ( 2 udka lub duża pierś)
1 filiżanka chudego mleka
1 jabłko
Razem : 768 kalorii, 72g białka, 102g węglowodany, 8g tłuszczu
Po treningu.
Tuż po zakończeniu treningu trzeba coś zjeść, zwłaszcza aminokwasy potrzebne do syntezy białek w organizmie. Ponadto trzeba zjeść węglowodany dla energii potrzebnej w procesie regeneracji, by zapoczątkować odbudowę glikogenu w mięśniach zużytego podczas treningu oraz budowę białek mięśniowych. Organizm, rozgrzany intensywnym treningiem, potrzebuje trochę czasu, by ochłonąć. W tym czasie metabolizm jest przyspieszony ze względu na podwyższoną temperaturę ciała oraz pod wpływem hormonów takich jak adrenalina. Organizm musi teraz włożyć sporo wysiłku by się zregenerować i wypocząć. Odpowiedni posiłek po treningu zmniejsza rozpad białek spowodowanych treningiem fizycznym. Nie poleca się stałych pokarmów tuż po ciężkim treningu. Zamiast tego dobre są dostępne na rynku napoje potreningowe. Trzeba się jednak upewnić czy zawiera on węglowodany i białko ( mężczyzna ważący 80kg potrzebuje około 320 kalorii ). W ciągu godziny do dwóch po zakończeniu treningu powinno się zjeść 1 lub 2 batoniki energetyczne dla sportowców, albo taki batonik i drink proteinowy. Jednakże jeśli przypada to w pobliżu ostatniego posiłku w ciągu dnia, należy zjeść posiłek.
Przykład posiłku potreningowego :
tuż po treningu: Drink węglowodanowo-proteinowy zawierający 250 - 350 kalorii ( w zależności od wagi ciała)
1 - 2 godziny później: 1 - 2 batony odżywczo-energetyczne lub 1 baton energetyczny plus drink proteinowy
Razem: 607 kalorii, 67g białka, 69g węglowodanów, 7g tłuszczu
Śniadanie.
Pierwszy posiłek zjadany rano też jest bardzo istotny. W ciągu nocy organizm utrzymuje stały poziom glukozy zużywając zapasy glikogenu zgromadzonego w wątrobie. Potrzeba wówczas węglowodanów dla energii i aminokwasów dla zapewnienia wysokiego poziomu we krwi tych cegiełek tworzących białka. Świetne są płatki owsiane , owoc i białko typu białka jaj czy białek serwatki.
Przykład śniadania:
1 filiżanka gotowanych płatków owsianych
1 filiżanka krojonych owoców
2 białka jaj ugotowane z małą ilością oleju
1 angielska bułeczka
1 filiżanka soku pomarańczowego
Razem: 557 kalorii, 20g białka, 99g węglowodanów, 9g tłuszczu
Kryzys energetyczny.
Pora i skład tych trzech najważniejszych posiłków ma związek z energią, a konkretnie kaloriami z pożywienia. Kulturyści często nadmiernie zwracają uwagę na odpowiednie aminokwasy i spożywanie małej liczby kalorii, by nie utyć. Ale jeśli za bardzo ograniczymy węglowodany i tłuszcze, wówczas zabraknie nam energii potrzebnej dla przyrostu mięśni. Jeśli nie zjemy choć trochę dobrego tłuszczu, wówczas możemy zrobić sobie krzywdę. Bez odpowiedniej ilości tłuszczu organizm nie będzie w stanie wyprodukować niezbędnych hormonów i innych substancji, nie dostanie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, nie będzie mógł utrzymać prawidłowego stanu błon komórkowych.
Energia jest potrzebna do silnych skurczów mięśni. Energia jest też niezbędna do optymalnej regeneracji po treningu. I wreszcie energia jest konieczna do budowy białek mięśniowych. Oczywiście energia zużywana jest również podczas trawienia i wielu innych procesów fizjologicznych organizmu. Jasne, że podczas intensywnego treningu zużywamy mnóstwo energii - kulturysta ważący 90kg spala 250 i więcej kalorii, nie włączając w to dodatkowych kalorii potrzebnych do regeneracji po wysiłku. Nie uzupełnienie rezerw energetycznych ustroju może spowodować problemy w kwestii budowy mięśni.
Energia pochodząca z węglowodanów, a nawet z tłuszczów pomaga łączyć ze sobą długie łańcuchy aminokwasów tworząc tym samym białka mięśni. Proces ten zwany naukowo translacją, intensywnie zużywa energię. Naszemu organizmowi zależy głównie na dostarczeniu wystarczającej ilości energii dla pokrycia swoich potrzeb energetycznych. Jeśli nie zjadamy jej wystarczająco dużo , wtedy synteza białek ulega zwolnieniu, a cenne aminokwasy mogą zostać wykorzystane do produkcji energii.
Organizm do wyprodukowania 1kg mięśni potrzebuje około 7000 kalorii. Jednakże utworzone białka mięśniowe mają wartość energetyczną zaledwie 5000 kalorii. Gdzie podziewają się brakujące 2000 kalorii ? Są one zużywane do utworzenia tego kilograma mięśni. innymi słowy 29% kalorii zjedzonych w celu wytworzenia 1kg mięśni zostaje zużyte w procesie translacji.
Każde z trzech możliwych źródeł energii w pożywieniu - białka, węglowodany i tłuszcze - można wykorzystać jak najlepiej.