Komisja Europejska:

• W skład wchodzi po 1 obywatelu z każdego państwa

• Od 2014r Komisja z 2/3 ma się składać z członków z państw zmieniających się na zasadzie rotacji

• Działa pod politycznym przywództwem jej przewodniczącego

• Kadencja 5 lat

• Jest instytucja o charakterze ponadnarodowym

• Komisarze posiadają status funkcjonariuszy międzynarodowych

• Powoływanie: wybór przewodniczącego-> decyzje podejmuje Rada Szefów Państw i Rządów na zgromadzeniu plenarnym Parlament wyraża zgodę i zatwierdza skład komisji

• Skrócenie kadencji może nastąpić w przypadku:

• Uchwalenia votum nieufności przez parlament-> odwołuje się cały skład komisji

• Śmierć komisarza

• Dobrowolna rezygnacja

• Obligatoryjna rezygnacja

• Struktura komisji pokrywa się z działaniami wspólnot europejskich

• Komisja składa się z Dyrekcji Generalnych a one z Oddziałów

• Komisja jest kolegialna-> decyzje podejmowane są decyzjami wspólnymi a nie poszczególnych komisarzy. Komisja występuje jako całość, ponosi odpowiedzialność za działalność swoich komisarzy przed Parlamentem-> Komisja musi składać sprawozdania przed Parlamentem

• Obrady Komisji są tajne, decyzje podejmowane większością głosów

• Sposoby podejmowania decyzji:

• Zgromadzenie plenarne-> cotygodniowe spotkanie

• Tryb obiegowy-> dyrekcja nie zgłasza sprzeciwu Sekretariat Generalny przesyła komisarzom projekt uchwały wyznaczając termin na zgłaszanie uwag. Upływ tego terminu bez zgłoszenia uwag skutkuje przyjecie tego aktu w jego pierwotnym brzmieniu.

• Procedura delegowana-> upoważnieniu kilku komisarzy do przygotowywania aktu prawnego w imieniu Komisji i pod jej kontrolą

• Procedura komitetowa-> Rada UE deleguje uprawnienia prawodawcze do Komisji

• Komisja musi współpracować z innymi instytucjami

Parlament Europejski:

Funkcje:

1. Kompetencje w zakresie stanowienia prawa:-> zmieniają się w dużej mierze pod wpływem rozwoju wspólnot europejskich, zakres działania rozszerzył się

1. Funkcje opiniodawcze-> Parlament wyraża opinie odnośnie stosowanych aktów prawnych, może to robić na prośbę innych instytucji ale też jest zmuszony gdy taka konieczność wynika z prawa wspólnotowego-> tryb obligatoryjny, procedura współpracy, zgody działania itp.

2. Prawo inicjowania inicjatywy prawodawczej

3. Prawo do wydania własnych aktów prawnych:

1. 
   
   Rezolucje

2. Dyrektywy

3. Deklaracje

4. Opinie i zalecenia

2. Kompetencje kreacyjne-> ustalanie stanu personalnego v pozostałych instytucji wspólnotowych np. zatwierdzanie kandydatury przewodniczącego Komisji i jej składu, może również uchwalić votum nieufności

3. Kompetencje kontrolne

1. Sprawuje kontrole polityczną nad działalnością Komisji

2. Bada coroczne sprawozdania Komisji i kieruje do niej zapytania, ma też prawo kierowania zapytań do Rady UE

3. Składane są sprawozdania przez Rady Europejskie z każdego posiedzenia oraz sprowadzania roczne z procesu zaawansowania integracji europejskiej

4. EBC też składa sprawozdania z działalności polityki pieniężnej

5. Powołanie Komisji Śledczej jeżeli jest taka potrzeba

6. Rozpatrywanie petycji indywidualnych i zbiorowych

7. Mianowanie rzeczników praw obywatelskich

4. Pozostałe kompetencje-> parlament stojąc na straży przestrzegania prawa może rozpocząć postępowanie przed ETS np. skargi na bezczynność pozostałych instytucji wspólnotowych

1. Parlament musi wyrazić zgodę na stowarzyszenie państw lub organizacji międzynarodowych z UE czy też wstąpienie innych państw do UE

2. Funkcja symboliczna-> Parlament stał się miejscem wygłaszania orędzi przez osobistości z całego świata

Proces powstania parlamentu Europejskiego:

1. Najpierw parlament nazywał się zgromadzeniem

2. 1957-> konwencja o Niektórych instytucjach wspólnych utworzyła zgromadzenia wspólne dla EWG, EWWiS, EWEA

3. 1958-> zmiana nazwy na Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne-> ograniczenie kompetencji, była w ocenie Wysokiej Władzy i Rady Ministrów. Posiadała nieliczne funkcje kontrolne i doradcze.

4. 1962-> zmiana nazwy na Parlament Europejski-> na mocy traktatów budżetowych wpływa na strukturę wydatków

5. 1979-> zapadła decyzja o przeprowadzaniu powszechnych i bezpośrednich wyborów do Parlamentu. Instytucja stała się demokratyczna

6. Wprowadzenie Jednolitego Aktu Europejskiego-> procedura współpracy i rozszerzył przedmiotowy zakres konsultacji obligatoryjnej. W zakresie stosunków zewnętrznych pojawił się wymów zgody Parlamentu na ratyfikacje umów akcesyjnych.

7. 1992-> Traktat o UE-> parlament uzyskał kolejne uprawnienia-> procedura współdecydowania, zakres tej procedury został rozszerzony w traktacie Amsterdamskim. Parlament zostaje włączony do procedury powoływania Komisji

Skład Parlamentu:

• Organ jednoizbowy-> obecnie składa się z 736 posłów. Traktat Lizboński zwiększył ta liczbę . Skład posłów w zależności od państw waha się: najwięcej Niemcy-> 99, najmniej Malta-> 5, Polska-> 50 Po wejściu traktatu Lizbońskiego będą pewne ograniczenia: najwięcej będzie można mieć 96 a najmniej 6 posłów

• Posłowie-> obywatele państw członkowskich ich liczba niezależna od populacji danego kraju

• Kadencja posła 5 lat-> nie mogą oni pozostawać w czynnej służbie w innych instytucjach wspólnotowych, mają przywileje i immunitety np. swoboda przemieszczania

• Posła nie można pociągać do odpowiedzialności karnej za działalność związane z funkcjami pełnionymi w parlamencie

• Poza granicami kraju ojczystego posłowie nie podlegają zatrzymaniu w trakcie sesji plenarnej

• Mają te same uprawnienia co posłowie z krajów ojczystych

• Reprezentują interesy swoich wyborców i nie są związani żadnymi wytycznymi ze strony swojego rządu

• Zasiadają według klucza partyjnego, tworzą określone frakcje-> można należeć do tylko jednej lub pozostać poza

• Główne ugrupowania: każda z grup musi mieć członków z minimum 7 państw członkowskich i liczyć co najmniej 25 członków

• Europejska Partia Ludowa-> PO, PSL

• Grupa Postępowego Sojuszu socjalistów i demokratów-> SLD

• Unia na rzecz Europy Narodów-> PIS

• Zieloni

• Zjednoczona Lewica Demokratyczna

• Wolność i demokracja

Struktura-> na czele stoi prezydium-> przewodniczący , 14 wice przewodniczących, 5 kwestorów jako ciało doradcze

Funkcje przewodniczącego:

• Kieruje pracami Parlamentu

• Otwiera sesje plenarne

• Przewodniczy ważniejszym debatom i głosowaniom

• Składa podpis przy zatwierdzaniu budżetu wspólnot

• Sprawuje funkcje reprezentacyjne i administracyjne

• Przewodniczy obradom

Prezydium:

• Sprawy organizacyjne i finansowe

• Odpowiada za współprace Parlamentu z innymi instytucjami UE

• Decyduje o składzie Komisji Parlamentarnych i o ich kompetencjach

Decyzje parlamenty są przygotowywane przez Komisje Parlamentarne, które zajmują się poszczególnymi sprawami. Sekretariat stoi na czele z Sekretariatem Generalnym-> siedziba w Luksemburgu. Siedziba Parlamentu-> STRASBURG tam odbywają się obrady. W Brukseli odbywają się posiedzenia dodatkowe.

Wybory do Parlamentu:

• Jedyna instytucja która jest w pełni demokratycznie wybierana

• Parlamentarzyści wybierani spośród obywateli państw członkowskich zgodnie z przepisami prawa krajowego, a prawo wyborcze przysługuje obywatelom UE którzy mogą korzystać z biernego i czynnego prawa w miejscu swojego zamieszkania a nie tylko pochodzenia.

Parlament obraduje w trybie sesyjnym-> sesja 1 rok

Posiedzenie plenarne trwa tydzień i odbywa się raz w miesiącu. W wyjątkowych sytuacjach obradują w trybie nadzwyczajnym. Posiedzenia plenarne są jawne.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości(ETS):

• Jeden sędzia z każdego państwa członkowskiego i 8 rzeczników generalnych-> wybierani spośród osób niezależnych i zgodnie z wymogami prawa krajowego-> powoływani przez Rządy państw członkowskich na 6 letnią kadencje ale wymiana polowy składu następuje co 3 lata

• Sędziowie i rzecznicy SA uważani za funkcjonariuszy wspólnotowych, nie mogą sprawować funkcji politycznych i gospodarczych , muszą zamieszkać w Luksemburgu na czas swojej kadencji

• Zadania sędziego:

• Orzekanie w sposób zapewniający poszanowanie prawa w interpretacji i stosowaniu prawa wspólnotowego

• Zadania rzecznika:

• Przygotowanie w sposób całkowicie bezstronny opinii prawnej analizującej cały stan faktyczny i prawny danej sprawy i taka opina jest faktyczna propozycja rozstrzygnięcia sprawy przez Trybunał

• Wydaje opinie we własnym imieniu a sędziowie nie są tą opinią związani

• Obrady ETS odbywają się w trybie ciągłym, jurysdykcja może mieć charakter sporny i niesporny:

• SPORNE

• Przeciwko państwom członkowskich z powodu niewywiązywaniu się zobowiązań traktatowych

• O stwierdzeniu nieważności aktu prawnego wspólnotowego

• Rozpatrywanie skarg na zaniechanie prawa prawotwórczego innych instytucji wspólnotowych

• Skargi odszkodowawcze

• Spory pracownicze

• na podstawie klauzuli arbitrażowej

• niesporne:

• orzekanie w sprawie wydawania orzeczeń wstępnych

• opinie w sprawie zgodności przewidywanej umowy międzynarodowej z przepisami traktatowymi

Wykład X 1 kwietnia 2010

Nie maja charakteru wiążącego

---