Pytanie XV: Omów kategorie: dochody - wydatki, przychody - rozchody.
Budżet składa się z Dochody minus wydatki - wynik budżetu (równowaga, deficyt, nadwyzka)
Przychody i rozchody są źródłem finansowania operacji budżetowych i w gruncie rzeczy nie wpływają na saldo zobowiązań państwowych netto.
Przychody - np. emisji pamierów wartościowych, kredyty pożyczki, prywatyzacja (do 1999 prywatyzacja była w dochodach)
Rozchody - przepływy, które nie zmieniają stanu zobowiązań netto państa /np. przy kredytach tylko odsetkowe płatności są wydatkiem, a płatności rat kapitałowych są rozchodami/
Tu jest ten motyw z OFE. Od 2003 roku transfer składek do OFE jest traktowany nie jako wydatek ale jako rozchód (bo jest ekwiwalencja w postaci przychodów z tego tytułu dla emerytów w przyszłości - Komisja Europejska się nam na to zgodziła/
A tak generalnie to:
Dochody publiczne:
1. daniny publiczne (podatki, składki, opłaty oraz inne świadczenia pieniężne, do
których ponoszenia na rzecz państwa, samorządów terytorialnego, funduszy
celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych obywatele są
zobligowani przez odrębne ustawy niż ustawa budżetowa);
2. pozostałe dochody, m.in.:
a) wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług świadczonych przez jednostki sektora finansów publicznych,
b) dochody z mienia,
c) spadki, zapisy i darowizny,
d) odszkodowania.
Wydatki publiczne (nie są określone ustawowo):
1. wg. ustawowego podziału wydatków budżetowych dzielimy na:
a) bieżące;
- osobowe - m.in. wynagrodzenia, uposażenia, składki na ubezpieczenie społeczne
- rzeczowe - na zakupy towarów i usług
- inne - np. składki wnoszone do organizacji międzynarodowych;
b) na obsługę długu publicznego
- spłata odsetek od zaciągniętych kredytów, pożyczek oraz odsetek i dyskont od wyemitowanych papierów wartościowych wraz z kosztami ich emisji,
- wypłaty z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń;
c) majątkowe (m.in. inwestycyjne (budowa szpitali, dróg oraz na zakup gotowych urządzeń takich jak aparatura medyczna), dotacje inwestycyjne,
na dofinansowanie kosztów inwestycji, kapitałowe na zakup akcji i udziałów
spółek),
d) inne (m.in. dotacje, subwencje, emerytury, renty, zasiłki);
2. klasyfikacja podmiotowa:
a) wydatki związane z realizacją funkcji i zadań przez państwo,
b) wydatki związane z realizacją funkcji i zadań przez jednostki samorządu terytorialnego,
c) wydatki związane z realizacją zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych;
3. klasyfikacja funkcjonalna:
a) o charakterze publicznym (służą wykonywaniu zadań publicznych),
b) o charakterze społecznym (finansowanie zadań społecznych),
c) o charakterze gospodarczym (wspieranie podmiotów gospodarczych, realizacja zadań gospodarczych);
4. w związku z wykorzystaniem PKB dzielimy na:
a) rzeczywiste (nabywcze, finalne, definitywne) - obejmują omówione wcześniej wydatki bieżące i inwestycyjne,
b) redystrybucyjne (transferowe):
- transfery wewnętrzne - odzwierciedlają przemieszczanie środków publicznych wewnątrz sektora finansów publicznych, np.: przekazywanie dotacji i subwencji z budżetu państwa do budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
- transfery zewnętrzne - związane z zasilaniem podmiotów spoza sektora publicznego: gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i innych instytucji), beneficjenci mogą sami zdecydować o ich dalszym wykorzystaniu.
Przychody:
a) przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz z innych źródeł:
- przychody zakładów budżetowych,
- przychody gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych,
- przychody funduszy celowych,
- przychody instytucji kultury,
- przychody uczelni publicznych itp.
b) przychody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego:
- przychody z prywatyzacji majątku skarbu państwa oraz majątku jednostek samorządu terytorialnego,
- przychody ze sprzedaży papierów wartościowych oraz innych operacji finansowych,
- przychody przychody ze spłat pożyczek udzielonych ze środków publicznych,
- przychody z otrzymanych pożyczek i kredytów.
Rozchody publiczne - odpowiadają przychodom związanym z finansowaniem deficytu sektora finansów publicznych:
a) spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów,
b) wykup papierów wartościowych,
c) pożyczki udzielone ze środków publicznych,
d) płatności wynikające z odrębnych ustaw, których źródłem finansowania są przychody z prywatyzacji majątku skarbu państwa oraz majątku jednostek samorządu terytorialnego,
e) inne operacje finansowe związane z długiem publicznym i płynnością.