19065 str 042 043 (2)

20. OD MYSIEJ WIEŻY DO MODLINA

Do dziś pokutuje jeszcze gdzieniegdzie przeświadczenie, że Mysia Wieża w Kruszwicy jest pozostałością fortyfikacji z czasów legendarnego Popiela, którego myszy zjadły. W rzeczywistości wieża ta została wzniesiona przez Kazimierza Wielkiego. W tamtych czasach — przed pojawieniem się artylerii ogniowej — główną rolę w oblężeniach pełniły machiny miotające, którym z powodzeniem mogła stawić czoło fortyfikacja takiego typu, jak Mysia Wieża czy mury z basztami wokół miasta. Sytuacja ulegała zmianom, gdy w miejsce machin pojawiały się coraz skuteczniejsze działa, burzące najpotężniejsze mury. Musiały więc zmieniać się systemy fortyfikacji. W dawnej Polsce ostatnim ogniwem w długim łańcuchu tych przemian było wzniesienie z inicjatywy Napoleona twierdzy w Modlinie.

f, O Kazimierzu Wielkim mówi się, że zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną. Uzasadnij słuszność tej opinii, wymieniając przynajmniej dziesięć (!) zamków i obwarowań miejskich wzniesionych przez Kazimierza.

2.    Wymień dwie najpotężniejsze twierdze na południowo wschodniej rubieży dawnej Rzeczypospolitej —-jedna nad Smotryczem, druga nad Dniestrem.

3.    Kto, kiedy i przeciwko komu zbudował twierdzę Kudak?

4.    Kiedy i w jakich okolicznościach wzniesiono wokół Krakowa mury obronne, których pozostałością jest zachowany do dziś barbakan?

5* Nawiązując do dziejów polskich fortyfikacji, z czym i z kim kojarzy się nam Rożnów nad Dunajcem?

6. W ilu etapach wzniesione zostały wokół Warszawy fortyfikacje bastionowe?

1. W czasie szwedzkiego najazdu w 1655 roku do najpotężniejszych twierdz Polski należał Gdańsk. Jak wyglądały wtedy fortyfikacje gdańskie?

Wi najbardziej udany przykład magnackiej lipy, jeśli chodzi o fortyfikacje sprzężone w je* mpirn miastem.

i. lymiei przynajmniej trzy zamki krzyżackie, Ite zactowaty ą 4o dziż we mględnie dobrym stale,

\(l, 1 systemie iottyflkacji dawnej Rzeczypospolitej ki\ role pełniły prywatne zamki i twierdze magnackie. dwie najpóźniejsze twierdze radziwił-Mkfe,

43