19415 na dz z pol005

________ - .... _

ROZDZIAŁ I

WSTĘP DO ARCHEOLOGII

1.    Przedmiot badań

Jak wspomniałem w uwagach wprowadzających, archeologia zajmuje się badaniem przeszłości na podstawie źródeł uzyskiwanych głównie przy pomocy badań wykopaliskowych. Nazwa dyscypliny badającej najdawniejsze dzieje jest pochodzenia greckiego i powstała z połączenia dwóch elementów: archaios - stary, starożytny i logos - nauka. Oznaczało ono pierwotnie naukę o dawnych stuleciach - starych dziejach. Obecnie terminem tym określa się dziedzinę wiedzy zajmującą się odsłanianiem, głównie przy pomocy metod wykopaliskowych, źródeł przeszłości oraz ich naukową rejestrację i ocenę. Archeologia, jako integralna część historii zajmuje się przede wszystkim, chociaż nie tylko, tymi okresami dziejów, z których nie są nam znane przekazy pisane.

Epoki, które poznajemy dzięki badaniom archeologicznym nazywamy prahistorycznymi, a dziedzinę wiedzy o pradziejach - archeologią prahistoryczną.

2.    Typy archeologicznych źródeł

Prowadząc zakrojone na różną skalę badania wykopaliskowe archeolodzy natrafiają na dwa rodzaje źródeł, a więc źródła nieruchome i ruchome.

Pierwszą grupę źródeł podzielić możemy na obiekty osadnicze i grobowe, a więc: pozostałości różnego rodzaju obiektów mieszkalnych występujące pojedynczo w większych i mniejszych skupieniach. Do grupy tej zaliczamy zarówno jaskinie i nawisy skalne, a więc formy naturalne zasiedlane przez człowieka w różnych okresach pradziejów przystosowywane niekiedy do potrzeb mieszkalnych (przez budowę różnego rodzaju osłon), jak ślady osad ludzkich, zakładanych przez populacje pradziejowe w uznawanych przez nich za najbardziej dogodne miejscach. Odkrywane przez archeologów relikty osad to zarówno różnego rodzaju jamy wkopywane w ziemię, jak i pozostałości po konstrukcjach naziemnych. Zachowały się one do naszych czasów w postaci dołów po różnego rodzaju