50 Termodynamika chemiczna
Przykład 3.1. Współczynniki wirialnego równania stanu (2.25) argonu w 273 K wynoszą: B = -21,7 cm3 • mor1 i C = 1200 cm6 • mol-2. Obliczyć pracę izotermicznego rozprężania 1 mola argonu w tej temperaturze od objętości 500 cm3 do objętości 1000 cm3: a) w sposób odwracalny, b) w sposób nieodwracalny, przeciwko stałemu ciśnieniu równemu ciśnieniu końcowemu w przemianie odwracalnej, c) w sposób odwTacalny przy założeniu, iż argon zachowuje się jak gaz idealny.
Rozwiązanie, a) Zgodnie z równaniem (2.25) mamy PV=nRT(1 +y+£),
skąd
( 1 B C \ „ ,
P = ^[T+~(2.25a)
Wyrażenie to wstawiamy do równania (3.3), otrzymując
I 1 B C \
Po jego scałkowaniu otrzymujemy
W = -nRT
(3.3a)
a wstawiając wartości liczbowe mamy
W= -1-8,314 -273-
ln
1000
500
+ 21,7
1200 /_1_
2 llOOO2
-1528,1 J.
Na ry's. 3.1 pokazano strzałką wzdłuż izotermy przebieg odwracalnej przemiany izotermicznej od stanu 1 do stanu 2. Miarą pracy, wykonanej przez układ, jest pole Vrl-2-V2.
b) Podczas izotermicznej przemiany 1-2 przeciwko stałemu ciśnieniu układ wykonuje pracę
W=-p7XV2-Vx\ (3.3b)
gdzie p7 jest ciśnieniem zewnętrznym, równym ciśnieniu gazu w 273 K dla V2 = 1 • 10-3 m3. Aby je obliczyć, skorzystamy z (2.25a)
nRT B
|l ^---h ->
V V2
V
C\ 1-8,314-273
1 • 10“3
1-
21,7 1200 \
1000 + 10002/
= 22,23-105 Pa.