34029 str 236 237

jorą, a w Legionach był dowódcą I Legii, miał również stopień generała brygady wojsk cisalpińskich. Jako dowódca Legii Naddunajskiej podał się w 1801 roku dc dymisji, gdy tylko stało się wiadomym, że Francja zawierając pokój z Austrią w Luneville nie podjęła sprawy polskiej. Do służby powrócił Kniaziewicz dopiero w 1812 roku, obejmując dowództwo dywizji w armii Księstwa Warszawskiego.

4.    Jan Paweł Jerzmanowski (1779—1862), który w 1801 roku jako porucznik Legii Naddunajskiej podał się do dymisji, wstąpił w 1805 roku do służby francuskiej i był adiutantem dowódcy kawalerii gwardii cesarskiej, generała Ordenera, a następnie marszałka Duroca. W 1807 roku przeszedł do wojska polskiego jako kapitan w pułku szwoleżerów gwardii. Po abdykacji Napoleona w 1814 roku towarzyszył mu na Elbie jako dowódca przybocznego szwadronu szwoleżerów, i walczył u jego boku w okresie „stu dni”. W 1821 roku otrzymał dymisję z wojska polskiego w stopniu pułkownika.

5.    Józef Grabiński (1771—1835), pułkownik w powstaniu kościuszkowskim i dowódca batalionu piechoty w Legionach, uczestniczył w wyprawie egipskiej Bo-napartego jako ochotnik w 7. pułku huzarów francuskich (1798). Wrócił po rocznym pobycie w niewoli tureckiej i objął szefostwo brygady w Legii Włoskiej. Mianowany w 1807 roku generałem brygady i dowódcą Legii Polsko-Włoskiej, został w 1808 roku usunięty. Mieszkał we Włoszech, gdzie w lutym 1831 roku był w stopniu generał-lejtnanta naczelnym wodzem powstańczej armii w Bolonii (powstanie, stłumione przez Austriaków, było skierowane przeciwko papieżowi).

6.    Ignacy Kruszewski (1799—1879), pułkownik, dowódca 5. pułku ułanów w powstaniu listopadowym, w latach 1834—1842 generał brygady i główny inspektor kawalerii w armii belgijskiej.

7.    Henryk Dembiński (1791—1864), generał dywizji w powstaniu listopadowym, był w latach 1833—1834 generalnym inspektorem armii egipskiej, a w 1849 roku feldmarszałkiem-porucznikiem armii węgierskiej: dowódcą korpusu, potem Armii Północnej, szefem sztabu naczelnego wodza i wodzem naczelnym.

8.    Wojciech Chrzanowski (1793—1861), szef sztabu i generał brygady w powstaniu listopadowym, był doradcą wojskowym w Turcji, a w 1848 roku generałem dywizji i szefem sztabu (faktycznym wodzem naczelnym) armii piemonckiej.

9. Michał Czajkowski (1804—1886), porucznik jazdy w powstaniu listopadowym, był agentem politycznym księcia Adama Czartoryskiego w Turcji, gdzie jako Mehmed Sadyk-Pasza organizował formację wojskową tzw. kozaków ottomańskich, z którą brał udział w wojnie krymskiej (1854).

10. Józef Karge (1823—1892) służył w armii pruskiej jako porucznik kawalerii i po wybuchu powstania wielkopolskiego (1848) zaciągnął się do oddziałów Mierosławskiego. Po upadku powstania uwięziony przez Prusaków uciekł i w 1851 roku wyemigrował do Ameryki, gdzie założył prywatną szkołę języków obcych w Nowym Jorku. Po wybuchu wojny secesyjnej (1861) wstąpił ochotniczo do wojsk Unii Północnej. Był podpułkownikiem, a następnie pułkownikiem i dowódcą pułku kawalerii. W 1864 roku awansował do stopnia generała brygady. Wystąpił z wojska w 1870 roku.

I. NAJPOPULARNIEJSZE OBRAZY

W tej grupie zagadek zaprezentowaliśmy Czytelnikowi następujące obrazy bądź ich fragmenty:

1.    Bitwa pod Grunwaldem (1410), dzieło Jana Matejki.

2.    Bitwa pod Orszą (1514), dzieło anonimowego twórcy z XVI wieku.

3.    Bitwa pod Kircholmem (1605), dzieło Ksawerego Pillatiego.

4.    Sobieski pod Wiedniem (1683), dzido Józefa Brandta.

5.    Bitwa pod Racławicami (1794), dzido Aleksandra Orłowskiego.

237