36651 skanuj0060 (17)

122 fcUDAJMONOLOOlA CZYI I NAUKA O Cl I U I ••/( /!,'< IUCZIOWIU »

nych i nieistotnych elementów szczęścia doskonałego, nie stanow ią wszak. • jego zasadniczej treści.

Uzasadnienie stanowiska

Zamierzony wywód pójdzie w kierunku dokonanych przed chwilą usu leń. Obejmuje zatem trzy etapy. Pierwszy odnosi się do dóbr doczesnyi i> i przedstawia się następująco.

I" Dobra doczesne nic stanowią celu ostatecznego i szczęścia doskoi > łego człowieka.

Słuszności tego twierdzenia można dowieść korzystając z tego samego źródła, za pomocą którego dowiedliśmy istnienia jakiegoś celu ostateczne go. Źródłem tym jest idea nicwystarczalności doczesnych dóbr przygód nych. przejawiającej się w nich zniszczalności, przcmijalności oraz względ ncj nicosiągalności. Idzie jednak o to. żc dobra te okazują się niezdolne d pełnego zaspokojenia dążeń człow ieka nic tylko w historycznie znanych układach dóbr (co mieliśmy przed oczyma w poprzednim zagadnieniu). al« (na co teraz należy położyć nacisk) w warunkach doczesnej egzyslcnt u takimi zawsze pozostać muszą. Jest to więc stan koniecznościowy. Nic możliwy jest bowiem taki układ rzeczy w sferze zarówno życia indywidu alncgo. jak i społecznego, by dobra te stały się udziałem w-szystkich. by nu ulegały zniszczeniu, względnie stanowiły przedmiot stałego użycia. Sto)4 temu na przeszkodzie procesy rozwoju i zaniku, którym poddany jest cilv świat zjawiskowy, ograniczone zasoby zastanych i wytwarzanych pt/c człow ieka dóbr („ciasnota świata” Znamierowski), niedoskonałości wrcv cic samego podmiotu. Każdy więc najlepszy nawet stan szczęścia osiągim. ty w tym życiu z konieczności zawiera w sobie braki i pozostaje w zasad niczej dysproporcji do nieograniczonych możliwości dążenia człowieka «l • dobra Świadomość tego stanu nie pozwala warunkujących go dóbr doc/« snych uznać za cel ostateczny i źródło doskonałego szczęścia człowieka

2^a Dobra przygodne nic mogą stanowić celu ostatecznego i doskonałt go szczęścia człow ieka również w warunkach egzystencji pośmiertnej.

Przyjęcie lego założenia zmienia o tyle stan zagadnienia, żc w warun kach egzystencji pozagrobowej wymienione uprzednio przejawy nicwv starczalności dóbr przygodnych (zniszczalność, przcmijalność. nieosiągil ność) straciłyby rację bytu. Tym samym odpadają racje przytoczone w po przedniej argumentacji. Co zatem przemawia przeciwko uznaniu tych dóh za źródło szczęścia doskonałego i za cci ostateczny człowieka? Odpowiedz leży w tym. żc w każdym założeniu, a w ięc również w warunkach żyi m

■ tncgo, dobra pr/.ygodnc pozostają dobrami ograniczonymi i nicpel

•    Umiic / racji swej przygodności. Właściwa im miara doskonałości > .klucza istnienia dobra o wyższej od nich doskonałości w postaci

' iluiii jako bytu nieskończenie doskonałego. Konsekwentnie człowic* i ihm h J*łby dostępne poznanie tego dobra i zamierzenie go. ponieważ jego ¹    <1 poznawcze i dążeniowe w stanie egzystencji pozagrobowej nic

•    nic osłabły, ale wręcz przeciwnie musiałyby ulec odpowiedniemu i • >»memu. Wynika to z prostego faktu, żc bytowanie pośmiertne musi

•    i r.ikąs doskonalszą aniżeli doczesna formę istnienia, i to pod każ-•*»«• • /ględcm. również pod względem poznawczo-wolityw nych uzdol-

•• /łowicka. A zatem zasadnicza dysproporcja i brak wyrównania po-

....... . miarą doskonałości dostarczoną przez dobra przygodne a możliwo-

*• 11 •! i ■ iii.i człowieka do celu nadal znamionowałaby łudzką egzystencję u. m zagadnieniu oznacza to, żc człowiek nic osiągnął jeszcze osia . m kresu dążenia i nie posiadł szczęścia doskonałego, i jednoc zenie z Absolutem stanowi w arunek konieczny i wystarcza ł . dla osiągnięcia przez człowieka celu ostatecznego i szczęścia dosko-ml«|ii

uJ Stanowi warunek konieczny

n bowiem jest jedynym bytem nieskończenie doskonałym, który

.....unvm nieskończonym stopniu przewyższa wszystkie inne byty.

i. _r ,...\mhIu jest z nimi nieporównywalny i pr/ez. nic niezastąpiony.

•»•..i► *dą/cnie człowieka do dobra może znaleźć swój ostateczny kres II |b»gu. nie znajdując poza nim nic innego, co by mu obiecywało ".k wą doskonałość i dobro.

bj Stanowi warunek wystarczający

li juko byt nieskończenie doskonały zawiera w sobie pełnię wsz.cl-

*    i-i i diio. i i doskonałości. Nic ma zatem w' dobrach przygodnych ja-

•    i i ud doskonałości, która by nie posiadała swego pierwowzoru o , i i mc przybrała tym samym odpowiedniego dla natury Boga nic-

•    "i*i go kształtu. Dobra przygodne wszystko, co posiadają w sobie

•    i czerpią z. Boga. a nic odwrotnie. Bóg skupiając w sobie wszelką

* d.i.i. zdolny jest tym samym zaspokoić dążenie człowieka do u bez pomocy ze strony innych bytów. Wystarczy mu sam. Jc/eli-i* i posiadając Boga równocześnie używał dóbr przygodnych.