38727 skanuj0012 (379)

244 9. Planowanie rozwoju turystyki i marketing turystyczny

skim wybrzeżu Hiszpanii, w 1988 r. rząd tego kraju wprowadził specjalne regulacje prawne, przewidujące m.in. zakaz wznoszenia obiektów turystycznych blisko brzegu morskiego oraz dopuszczających możliwość burzenia obiektów, które zostały wcześniej zbudowane bez odpowiednich pozwoleń. Konsekwencją tych rozwiązań prawnych było m.in. wprowadzenie w 1991 r. na Balea-rach przepisów znacznie ograniczających rozbudowę bazy turystycznej [Forsyth 1997, 272].

Osobnym problemem w planowaniu zagospodarowania turystycznego jest sporządzanie planów obejmujących obszary transgraniczne, które coraz częściej (w związku z tendencją do ułatwiania ruchu transgranicznego) są przedmiotem zainteresowania turystów. Głównym problemem związanym z planowaniem przestrzennym na obszarach transgranicznych jest odmienność regulacji prawnych obowiązujących w krajach leżących po przeciwnych stronach granicy. Jednym z przykładów terenów, dla których udało się sporządzić plany zagospodarowania turystycznego dla obszarów po obu stronach granicy, jest pogranicze Kanady i Stanów Zjednoczonych na odcinku prowincja New Brunswick-stan Maine [Richard 1993]. Problem ten ma także szczególne znaczenie w krajach Unii Europejskiej, jak również dotyczy Polski, w której przy tworzeniu regionów transgranicznych (zwanych powszechnie euroregionami) kwestia zagospodarowania turystycznego jest bardzo istotna (w związku z tym sformułowano np. koncepcję transgranicznych obszarów chronionych, TOCh).

Do krajów o długich tradycjach w opracowywaniu planów zagospodarowania turystycznego należy także Polska, w której już w latach trzydziestych prace w tym zakresie prowadził S. Leszczycki i skupieni wokół niego geografowie oraz planiści [Leszczycki 1992].

Po 1945 r. pierwsze plany regionalne, w których uwzględniono problematykę turystyczną, opracowano jeszcze w latach pięćdziesiątych. W 1959 r. przyjęty został „Plan zagospodarowania turystycznego kraju dla potrzeb turystyki zagranicznej w latach 1959-1962”, a w dwa lata potem „Plan zagospodarowania turystycznego Polski w latach 1961-1965”. Zgodnie z ich ustaleniami w następnych latach powstało wiele inwestycji turystycznych, które w dużym stopniu decydują o obecnym kształcie zagospodarowania turystycznego Polski.

W końcu lat sześćdziesiątych pod kierunkiem O. Rogalewskiego ukończono nowy „Plan kierunkowy zagospodarowania turystycznego Polski” [Rogalewski 1974], który określał:

•    obszary, miejscowości, obiekty i trasy stanowiące podstawowe walory (zasoby) krajoznawcze i wypoczynkowe kraju, które powinny być zachowane w celu zaspokojenia potrzeb społeczeństwa i przyszłych pokoleń;

•    rodzaje i optymalną wielkość funkcji, jakie powinny spełniać w turystyce powyższe walory;

•    lokalizację głównych elementów zagospodarowania turystycznego kraju.