39816 Obraz0023

Zrozumieć Unię Europejską

,uropęjsiaej - z ~12 "lipca^-ł‘999'T., przywołuj ąc. art. 160 Traktatu

stwierdza, że: „EFRR ma swój udział w zmniejszaniu różnic rozwoju różnych regionów oraz stopnia opóźnienia najmniej uprzywilejowanych regionów i wysp łącznie z obszarami wiejskimi”. Fundusz ten zaczął spełniać rolę instrumentu wspólnotowego dopiero po zmianach, które nastąpiły w 1979 r., kiedy 5% środków, którymi dysponował, przeznaczono na akcje dotyczące realizacji inicjatyw unijnych.. Datę tę traktuje się jako cezurę czasową wyznaczającą nowy jakościowo etap polityki regionalnej, która zaczęła mieć charakter wspólnotowy. Obecnie działalność Funduszu jest regulowana rozporządzeniem.⁸⁵

Zaangażowanie funduszy strukturalnych w finansowanie celów polityki regionalnej przedstawia tablica 8.

Tablica fc,

Podstawowe zmiany w zasadach funkcjonowania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

W yszczególnienię	Początkowe założenia	Zmiany w początkowych założeniach \
1	2	3
Cel utworzenia (zdefiniowany w 1972 r.)	Zmniejszanie podstawowych nierówności w rozwoju regionalnym, których przyczyną był wysoki udział rolnictwa, głębokie zmiany strukturalne w przemyśle oraz strukturalne bezrobocie	EFRR .^przyczynia się przede wszystkim do osiągnięcia celu polegającego na promowaniu rozwoju i przekształcenia strukturalnego regionów opóźnionych w rozwoju oraz gospodarczego i społecznego przekształcenia obszarów z trudnościami strukturalnymi”

⁸⁵ Rozporządzenie 1783/99, zgodnie z którym do jego- podstawowych zadań należą: udział w finansowaniu: inwestycji produktywnych, których celem jest tworzenie i zabezpieczenie trwałych miejsc pracy; inwestycji w infrastrukturę, których celem jest wzrost potencjału • gospodarczego , regionów cel popierania rozwoju i spójności strukturalnej (w zakres działań wykorzystywanych do realizacji tego zadania wchodzą: tworzenie trwałych miejsc pracy, rozwijanie transeuropejskich sieci współpracy w dziedzinie transportu, telekomunikacji i infrastruktury energetycznej); rozwój własnego potencjału regionów poprzez uruchomienie środków*, które zachęcają i wspierają inicjatywy zmierzające dó wzrostu- zatrudnienia oraz rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (obejmuje to następujące działania: pomoc przy obsłudze przedsiębiorstw (badania rynku i naukowe, wspólne usługi dla sektora firm), finansowanie transferu technologii (gromadzenie i rozpowszechnianie informacji, więzi między przedsiębiorstwami i placówkami naukowymi, finansowanie projektów innowacyjnych), ułatwienie dostępu do kredytów i pożyczek poprzez tworzenie właściwych instrumentów finansowych, bezpośrednią pomoc dla inwestycji, gdy nie istnieją żadne programy pomocy, zapewnienie właściwej infrastruktury dla lokalnego rozwoju i polityki zatrudnienia, pomoc dia instytucji obsługujących dany region w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy (jeżeli nie objęte są one pomocą w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego), działania z zakresu pomocy technicznej. W przypadku stosowania ustępu 1 EFRR będzie m;in. wspierał: Środowisko produkcyjne - priorytet mają projekty przyczyniające się do wzrostu konkurencyjności i trwałych inwestycji firm (szczególnie sektora MSP) oraz podnoszące atrakcyjność regionów (poprzez poprawę infrastruktury). Badania naukowe i rozwój technologiczny (popieranie wprowadzenia nowych technologii oraz innowacji "lub wzmocnienie badan i zdolności technologicznych przyczyniających się do rozwoju regionalnego); rozwój społeczeństwa informacyjnego; rozwój turystyki i inwestycji kulturalnych, łącznie z ochroną dziedzictwa kulturalnego (pod warunkiem tworzenia nowych miejsc pracy); równość szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy; współpracę ponadnarodową, transgraniczną i międzyregionalną w zakresie trwałego regionalnego i lokalnego rozwoju.

Polityka regionalna - rozwój, finansowanie i przyszłość

ca. tab. 7

1	2	3
I Szczebel jednostek podzia-! tu terytorialnego, do których kierowana jest pomoc	NUTS 2	NUTS 2.
Kryteria wvboru celów i .	Poziom PKB per capita niższy od 75% średniej w Unii Europejskiej	Poziom PKB per capita niższy od 75% średniej w Unii Europejskiej, gęstość zaludnienia niższa niż 8 osób na km^2
Kryteria podziału środków między kraje członkowskie	Kwoty krajowe, które gwarantowały krajom członkowskim stałe udziały procentowe należne w transferach pochodzących z EFRR	Korekty ustalonych udziałów; najważniejsza zmiana nastąpiła, gdy do wyłącznej dyspozycji Funduszu pozostawiono 5% środków, następnie udział tych środków zwiększano
Działania wspomagające ;	Utworzenie Komitetu Polityki Regionalnej, którego celem było sugerowanie rozwiązań z zakresu polityki regionalnej	Utworzenie Komitetu Regionów (na podstawie Traktatu z Maastricht)

Źródło: zestawienie y/łasne.

Tablica 8.

Zaangażowanie funduszy strukturalnych w finansowanie celów polityki regionalnej

* Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa wspiera również działania strukturalne w sektorze rybołówstwa poza regionami Celu 1.

/.rodło: opracowanie własne na podstawie rozporządzenia Rady z 2i czerwca 1999 r. wprowadzającego ogólne przepisy dotyczące funduszy strukturalnych.