jeżeli łożysko nie odeszło w ciągu 2 godzin, to mamy do czynienia ym dla zdrowia klaczy zatrzymaniem łożyska.
;Cród u świń. Opadnięcie brzucha, nabrzmienie wymion, obrzęk
I p i śluzowy wypływ, łącznie z ryciem w domie i przygotowywać llll (ścieleniem) legowiska, są objawami zbliżającego się porodu. Okres gderania się szyjki przebiega najczęściej bezobjawowo. Przypuszczał-*ftrw& od 2 do 6 godzin lub rzadziej od 6—12 godzin. Charakter po-
ISP charaktery styczne zachowanie, polegające na zbieraniu śdółld ll wtedy mówi się o ścieleniu gniazda przez lochę. Najczęściej porusza
brzusznych jest tego typu, że jest trudno przeprowadzić jakieś dokładniejsze obserwacje. W okresie rozwierania się szyjki maciora wy-*
M
■położeniem się maciory na boku i wtedy zaczynają się parcia. U loch ■hą rolę odgrywają skurcze w samej macicy. Parcie tłoczni brzusznej Stosunkowo nieznaczne. Błony płodowe pękają zazwyczaj w głębi |pg wodnych i wody płodowe wydalane są przed urodzeniem każdego
II Ostrożnie i bardzo ostrożnie się kładzie. Okres wypierania rozpoczyna
rosięcia- Przeważnie w 80—70°/o płody znajdują się w położeniu główkowym* Płody są wypierane na zmianę: raz z prawego raz z lewego rogu /co zostało stwierdzone przy wykonywaniu cesarskiego cięcia u loch), nkres wypierania płodów trwa 4—6 godzin, nawet przy wielu płodach (12—14). Jeżeli są słabe parcia, to może się przeciągnąć nawet do kilkunastu godzin. Między wyparciem poszczególnych płodów upływa 2wykle około 5 do 30 minut, w czasie których brak parć. Wypieranie łożysk następuje zwykle w dwie godziny po wyparciu wszystkich płodów. Łożyska z poszczególnych rogów są ze sobą sklejone końcami, tak że wypierane są w postaci długich rur. Okres zwijania się macicy trwa około tygodnia. W tym czasie pojawiają się wypływy, początkowo mętne, raczej skąpe. Po 2—3 dniach stają się przeźroczyste, bezwonne i zanikają mniej więcej po 6 dniach. Obrzęk i przekrwienie sromu ustępują w 3—4 dni. Ruja może wystąpić już w kilkanaście dni po porodzie.
ZABURZENIA PORODU (DYSTOKIA)
Przez termin dystokia rozumie się przeszkodę w przebiegu porodu, która uniemożliwia wydanie na świat noworodka siłami rodzącej samicy. Stosunkowo najczęściej zaburzenia porodów zdarzają się u bydła, chociaż równie częste przypadki mogą występować u owiec, specjalnie przy porodach bliźniaczych. U klaczy i loch zaburzone porody są rzadsze.
Ciężkie porody są znacznie częstsze u samic rodzących po raz pierwszy (primi gravida) niż u wielorodek (multi gravida). Przeszkody porodu klasyfikuje się jako pochodzące ze strony matki lub ze strony płodu. Te drugie stanowią większość przypadków u zwierząt gospodarskich. Nieprawidłowości płodów są w zasadzie podobne u wszystkich zwierząt, ale poszczególne formy zależą w dużym stopniu od stosunków anatomicznych i dlatego są częstsze u niektórych gatunków. U źrebiąt, cieląt i jagniąt kończyny są stosunkowo długie i ich nieprawidłowe ułożenie może być przyczyną dystokii, natomiast u prosiąt (a także szczeniąt i kociąt) krótkie kończyny są rzadko przeszkodą porodu.
Biorąc pod uwagę całość przyczyn zaburzonych porodów, można je podzielić na:
A. Przeszkody ze strony matki:
a) nieprawidłowa budowa anatomiczna kostnego kanału porodowego, szyjki macicznej, pochwy lub sromu,