56850 sr1

W średniowieczu alchemicy uważali rdest ostro-gorzki za bardzo cenni) roślinę. Przypisywano mu liczne czarodziejskie właściwości, których wcale nie ma.

Dobrze jest do obiadu mieć nie tylko pieprz, ale i musztardę zrobioną z gorczycy. Zastąpić ją można wszędzie spotykaną rośliną z wiechą białych kwiatów na cienkiej łodydze, wysokości 50—60 cm.

Kwiaty jej mają cztery płatki ułożone na krzyż. Roślina ta należy do rodziny krzyżowych. Łatwo ją rozpoznać: podczas gdy u góry rozwijają się kwiatki od kwietnia aż do jesieni, to u dołu łodygi sterczą na wszystkie strony trójkątne owocki; nazwa - tasznik, a po łacinie Capsella bursa pasto* ris. W ciągu lata wydaje cztery pokolenia, dlatego można jednocześnie spotkać i duże rośliny, i maleńkie, i stare, i całkiem młode. W ciągu lata jedna roślina dać może około 64 000 nasion- Jest to szkodliwy chwast; może być jednak użyty jako ziele lekarskie.

Wywar z suchego tasznika lub jego świeże liście tamują krew. W czasie pierwszej wojny światowej w roku 1914 tasznik oficjalnie wprowadzono do spisu lekarskiego. Wywar stosuje sie też i przy gorączce.

Większe ilości tasznika używane są do jedzenia. Na Północy jadane są na surowo jako sałata.

Jest to też środek zapobiegawczy przeciw szkorbutowi.

Nasiona tasznika zawierają około 20% tłuszczu, który się wytłacza i używa do oświetlania. Na Wschodzie nasiona te używane są zamiast pieprzu i gorczycy.

Amulet chroniący od strzał

Średniowieczni rycerze nakładali hełmy żelazne i zbroje i osłaniali się tarczą, aby uchronić się od strzał i ran zadanych halabardą lub mieczem. Nie dowierzali jednak trwałości zbroić żelaznych i dlatego wielu wojowników nosiło na piersiach amulety. Amuletom przypisywano czarodziejską moc chronienia na wojnie od strzał i miecza. Zwykle rolę amuletu odgrywała skromna cebulka dzikiej cebuli lub czosnku. Sądzono, że mocna, sucha skórka, która jak zbroja ochrania delikatne, świeże listeczki cebuli, może uratować i życie człowieka w każdym nieszczęściu. Jeden z gatunków czosnku nazywa się nawet dotąd Allium mctoralis — czosnek siatkowaty lub zwycięski.

Starożytni Rzymianie włączali do racji żywności dla swych legionów cebulę i czosnek sądząc, że spożywanie ich zwiększa siły i męstwo żołnierzy. Zachowało się przysłowie z tych czasów: „Czosnek rozpłomienia serce bohatera, gdy lodowacieje od chłodu". Cebulę i czosnek znaleziono w sarkofagach mumii w piramidach egipskich, zbudowanych 6000 lat temu, co świadczy o ich rozpowszechnieniu w tych odległych czasach.

Cebula była poświęcona bogini Izydzie. a ludowi nie wolno było jej spożywać.

Przez długi czas zabraniano też jadania cebuli w dni świąteczne, ponieważ wywołuje łzy. a w dni te trzeba się weselić.

Starożytni Grecy używali czosnku jako zaczarowanego środka przeciw ukąszeniom żmij. „Zielem żmij" nazywali czosnek nasi przodkowie — Słowianie.

123