Koszt kapitału angażowanego w inwestycje 249
Koszt kapitału równy oczekiwanej minimalnej stopie zyskowności
Z poprzednich wyjaśnień wynika, że przy określeniu poziomu efektywności inwestycji istotne znaczenie ma właściwe ustalenie kosztu kapitału, tj. stopy dyskonta, stanowiącej podstawę kalkulacji aktualnej wartości netto nadwyżki finansowej, jakiej uzyskanie przewiduje się w wyniku realizacji danego przedsięwzięcia. Ten koszt kapitału — ogólnie biorąc — powinien odpowiadać minimalnej stopie jego zyskowności, niezbędnej do osiągnięcia, aby spełnić oczekiwania (postulaty, właścicieli kapitałów ulokowanych w firmie.
Kapitały te — jak uprzednio stwierdzono — pochodzą z różnych źródeł (wpłaty udziałowców, zysk pozostawiony do dyspozycji przedsiębiorstwa, obce kapitały długoterminowe i krótkoterminowe). Wymogi zyskowności prezentowane przez różne grupy właścicieli kapitałów wykorzystywanych przez firmę nie mogą być zatem jednakowe, a ich określenie nie zawsze jest łatwe.
Stopa
zyskowności preferowana przez udziałowców
Najtrudniejsze jest ustalenie skali zyskowności preferowanej przez liczną często rzeszę udziałowców spółek akcyjnych, którzy mogą kierować się różnymi przesłankami. Jednak pewien — dość miarodajny — pogląd na wysokość preferowanej przez udziałowców stopy zyskowności można uzyskać na podstawie analizy, umożliwiającej ustalenie, przy jakiej stopie zyskowności firmy (tj. stosunku jej zysku netto do kapitałów własnych) wartość rynkowa wyemitowanych akcji nie ulegnie zmianie. Można także nawiązać do występującej na rynku kredytu długoterminowego stopy oprocentowania, powiększając ją o kalkulowaną marżę, stanowiącą premię z tytułu towarzyszącego firmie ryzyka gospodarczego i finansowego, oraz z tytyłu zamrożenia kapitału.
Stopa zyskowności obcych kapitałów
Znacznie łatwiejsze jest wyznaczenie kosztu obcych kapitałów, gdyż wówczas przeważnie z odpowiednich dokumentów, jakimi