66107 IMGF70 (5)

78

Samopoznanie i samozrozumienie nie jest możliwe, gdy zasilamy i żywimy własne ,ja”. Proces ustawicznego utożsamiania się przeszkadza poznać naszą prawdziwą naturę. A nasze ,ja”, jeśli uważnie mu się przyjrzymy, jest niczym, nie istnieje.

„Gdy nas stać na spojrzenie w tę pustkę bez zmrużenia oczu na pozostanie sam na sam z tą pełną bólu oddzielnością, strach znika⁷¹ i zachodzi zasadnicza, dogłębna przemiana”⁷''.

To właśnie wtedy możliwe jest doznawanie, poznanie bezpośrednie siebie samego, samozrozumienie. Wtedy też dusza może pogrążyć się w prawdziwej ciszy, która jest żywa i czujna i nie ma nic wspólnego z odprężeniem czy znużeniem. Cisza nie podlega werbalizacji, ustaje wszelki ruch myśli. Cisza ta nie jest przejawem martwoty, lecz samego życia, „wolnego od sprzeczności i tarć”. Zdaniem J. Krishna-murtiego, w tej ciszy rodzi się prawdziwa twórczość, znika czas, „tai się w niej ruch, który nie miał początku, więc nie mógł mieć i końca”, był wieczny. Mistrz Eckhart pisze:

Dusza swoimi wyższymi władzami dotyka wieczności, to jest Boga, niższymi natomiast dotyka czasu i dlatego podlega zmienności oraz skłania się ku rzeczom materialnym, tracąc przy tym szlachetność⁷³.

I jeszcze o zachłanności, która nie pozwala poznać samego siebie:

Dusza jest tak zachłanna, że wiele rzeczy chce zdobyć i posiadać, sięga więc po czas, cielesność i wielość, tracąc przy tym to, co właśnie posiada. Dopóki bowiem odzywa się w tobie to „więcej i więcej!”. Bóg nie może w tobie ani mieszkać, ani działać. Jeżeli On ma wchodzić, rzeczy te muszą stale wychodzić... ⁴

Dla ludzi wierzących samopoznanie i samozrozumienie jest równoznaczne z dogłębnym odsłonieniem się przed Bogiem. Raz jeszcze powołajmy się na świadectwo Eckharta:

Zaprawdę, jeśli wszystkim się przed Nim odsłonimy, On sam z kolei objawi wszystko, co ma, i nie zakryje przed nami naprawdę nic z tego, czego wieństwa. Wszelki ruch w obrębie tych przeciwieństw jest działalnością. Działalnością rządzą czynniki intelektualne.

⁷¹    A jest to strach przed własną nicością!

⁷²    J. Krishnamurti, Uwagi o ludziach i życiu, op. cii., s. 72.

⁷³    Mistrz Eckhart, op. cii., s. 35.

⁷⁴    Mistrz Eckhart, op. cii., s. 40.