568 BoęJjn Watcotk, Język polski tu Zichodzic
rozmaitości nie jest możliwe. Wyzyskując najnowsze publikacje w tym względzie można się tylko pokusić o szacunkowe (lecz w miarę obiektywne i prawdopodobne) ustalenie liczby Polaków i osób polskiego pochodzenia w największych skupiskach polonijnych, a jedynie wyjątkowo i ze sporym ryzykiem błędu - także liczby użytkowników polszczyzny jako języka ojczystego, mother tongue (rozumianego jako pierwszy język, nabyty w dzieciństwie i nadal rozumiany).
W Stanach Zjednoczonych liczbę Polaków i osób polskiego pochodzenia ocenia się na ponad 8,2 min, natomiast liczbę użytkowników polszczyzny jako mother tongue - na około 2,5 min. We Francji Polaków i osób polskiego pochodzenia jest około 750-900 tvs., z czego po polsku może umieć mówić lub przynajmniej rozumieć około 300 rys. Najbardziej prawdopodobna liczba Polaków i osób polskiego pochodzenia w Republice Federalnej Niemiec może wynosić mniej więcej 600 rys., z czego ogromna większość mówi po polsku. Wśród ponad 600 tys. osób, które w latach 1956-1981 oficjalnie wyemigrowały z Polski do RFN jako Niemcy, niemal nie było użytkowników języka niemieckiego jako funkcjonalnie pierwszego - wręcz przeciwnie, ogromna ich większość to - niezależnie od poczucia narodowego - osoby znające niemiecki bardzo słabo lub wcale; dopiero na miejscu organizuje się dla nich ze środków publicznych kursy niemieckiego, ale i tak ci nowi imigranci w przewadze zasilają organizacje polonijne w RFN. W Brazylii liczebność Polonii szacuje się na około 4GG-450 tys.; do oceny liczby mówiących po polsku brak danych, może ona jednak być relatywnie niska (Polonia brazylijska wywodzi się w ogromnej większości ze starej emigracji zarobkowej sprzed pierwszej wojny światowej). W Kanadzie liczbę Polaków i osób polskiego pochodzenia szacuje się na ponad 400 tys., z czego użytkowników polszczyzny jako mother tongue jest prawdopodobnie około 130 tys. Natomiast w Wielkiej Brytanii, gdzie liczebność Polonii określa się na około 150-170 tys., najprawdopodobniej niemal w całości zachowuje ona polszczyznę jako pierwszy lub przynajmniej jako drugi język (Polonia brytyjska wywodzi się niemal wyłącznie z politycznej emigracji lat drugiej wojny światowej, nastawionej patriotycznie i zachowującej polskie wartości kulturowe). Wreszcie w Australii, gdzie Polonia liczy około 120-140 tys. osób, polszczyzną jako mother tongue mówi prawdopodobnie mniej więcej połowa tej liczby. Gdy chodzi o mniejsze skupiska polonijne (rzędu od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy osób): w Argentynie, Belgii, Szwecji, Nowej Zelandii itp. - brak na ten temat nowszych danych.