WSP J POLN254179

504

Jndioigi Sambor, Język polski w świetle statystyki

Wewnętrzna struktura obu korpusów tekstów mówionych była zupełnie odmienna, różnił się także od nich korpus tekstów pisanych. Mimo to z wszystkich tych badan wynikało, że najczęstsze są samogłoski średnie /e/, /o/ oraz niska /a!, natomiast wysokie li/, ty/, /u! - jako trudniejsze arty-kulacyjnie - są rzadsze.

Tabela 1. Listy rangowe fonemów najczęściej występujących w badanych tekstach (zamiast znaków pisowni fonetycznej podano litery)

Ranga	Jassem i Łobacz (1971) język mówiony (bez pauzy)		Rocławski (1981) język mówiony		Steffen (1957) język pisany
1	€	111,3	e	107,8	e	102.0
2	J	101,1	a	98.0	a	94,0
3	0	83,7	0	90,4	o	S6,0
4	t	50,7	t	51.4	i	45.0
5	i	45,8	i	45,7	t	44,0
6	n	42,2	y	40,5	y	41,0
7	y	40,3	n	38,9	n	40,0
8	m	3ó,7	m	36,0	r	36,0
9	i	35,6	t	35.8	m	35,0
10	w	33.1	w	32,7	'IV	35,0
11	p	31,3	p	31,7	i	34,0
12	r	30.8	r	31,3	u	34.0
13	u	29,7	u	31,0	p	31.0
14	dz	29,2	k	28,9	s	30,0
15	k	26.5	5	28,0	k	07,0

We wszystkich tekstach poddanych badaniu przez wymienionych autorów wśród najczęstszych piętnastu znalazły się te same fonemy, można więc sądzić, że struktura statystyczna inwentarza fonemów jest w polszczyźnie względnie stała i niezależna od pisanej lub ustnej odmiany języka. Jeszcze lepiej pokazują to zestawienia zbiorcze obejmujące całe klasy fonemów (tab. 2 i rys. 1).

Tabela 2. Częstości względne poszczególnych klas fonemów w badanych tekstach

Auior badania	Odmia na języka	Samo głoski	Pólsamo gtoski	Pół otwarte	Zwar te	Szczeli nowe	Afry- katv	Ra zem
		A	B	c	D	E	F
Jassem i Łobacz (1971)	mówio na	408,0	64,8	156,6	168,2	155.5	46.9	1000
Rocławski (1981)	mówio na	40-0,0	62,9	163,9	165,6	157,4	50,2	1000
Steffen (1957)	pisa na	397,0	67,0	166,0	162,0	158.0	50,0	1000