- 3-
Czas różniczkowania definiuje się na podstawie odpowiedzi regulatora PD na Ijniową w czasie zmianę uchybu regulacji. Dla idealnego regulatora PD nie zawierającego inercji w różniczkowaniu odpowiedź taką przedstawia rys. 3.3. Czas różniczkowania jest to więc czas, po którym działanie proporcjonalne regulatora jest równe działaniu różniczkującemu przy liniowej w czasie zmianie uchybu regulacji.
Rys. 3.3. Odpowiedź regulatora PD na liniową w czasie zmianę uchybu regulacji
Rys. 4.1. Charakterystyki statyczne regulatorów P oraz PD
W podanych wyżej zależnościach przedstawiono działanie różniczkujące jako działanie idealne bez inercji. W analogowych regulatorach PID (oraz PD) występuje co najmniej jedna naturalna inercja w różniczkowaniu. Transmitancja działania różniczkującego jest więc następująca:
Ay0(s) KpST,
Ae(s) 1 + sTb
gdzie: Tb - stała czasowa inercji.
Najczęściej .stała czasowa tej inercji jest proporcjonalna do czasu różniczkowania. Wbrew pozorom inercja taka nie jest szkodliwa dla działania regulatora, lecz wręcz odwrotnie. Sygnał z urządzenia pomiarowego jest najczęściej obarczony szumami wysokiej częstotliwości. W przypadku idealnego różniczkowania nastąpiłoby wzmocnienie tych szumów w działaniu różniczkującym. Natomiast inercja w różniczkowaniu tłumi te szumy. W związku z tym także w regulatorach cyfrowych realizuje się różniczkowanie z inercją o stałej czasowej proporcjonalnej do czasu różniczkowania. W dużej części regulatorów cyfrowych stosunek stałej czasowej inercji do czasu różniczkowania jest stały i wynosi najczęściej 1/8. Jednak w wielu regulatorach cyfrowych stosunek ten może być zmieniany przez użytkownika.
W regulatorach cyfrowych zamiast podanych wyżej ciągłych zależności czasowych realizuje się zależności różnicowe. Jest kilka sposobów otrzymania zależności różnicowych z transmitancji Laplace’a. Przykładowo:
1. Zastąpienie w transmitancji operatora czasu „s" symbolem różniczkowania
i zastąpienie obliczania pochodnych prostym schematem różnicowym. Na przykład
obliczenie pochodnej uchybu regulacji jako — = ————, gdzie Tp- okres
dt T.
próbkowania.
2. Wprowadzenie do transmitancji poszczególnych torów regulatora transmitancji
I -e”łTr
ekstrapolatora zerowego rzędu -, przejście na transmitancję w dziedzinie operatora „z” z wykorzystaniem tablic i obliczenie z niej zależności różnicowej.
Tabela 4.1
Zależności różnicowe dla działania P, I oraz D regulatora PID
Sposób |
P |
I |
D |
obliczania |
yp(n)= |
yi(n)= |
yo(n)= |
1 |
y,(n-i)+ |
y°(n-W K,—7zr[c(n)-e(n-l)] | |
Kr-fe(n-l) *c | |||
2 |
Kre(n) |
y,(n-l) + K Łc(„-1) ]c |
T, y0(n-l)eT* + KpŁ[e(n)-e(n-l)) |
Przełączanie między regulacją automatyczną i regulacją ręczną
Każdy układ automatycznej regulacji powinien mieć możliwość przełączenia na pracę ręczną (18]. Praca ręczna układu regulacji jest potrzebna np. podczas rozruchu lub przy niewłaściwym działaniu układu regulacji podczas pracy automatycznej. Przełączanie między regulacją ręczną i regulacją automatyczną powinno być wykonane w sposób eliminujący skokowe zmiany wielkości sterującej przekazywanej do urządzenia wykonawczego.