48 Teoria wielostronnego kształcenia a modele lekcji
Dodatkowego znaczenia i większej złożoności nabiera planowanie w klasach początkowych. Tam bowiem nauczyciel odpowiada za cały zakres nauczania, decyduje czego nauczać, ile czasu poświęcić na każdy temat i na ćwiczenia praktyczne. Planuje się także, jak rozplanować czas nauczania, jak zorganizować nauczanie grupowe, opracować harmonogram dzienny, tygodniowy, semestralny, jak poradzić sobie z zakłóceniami normalnego toku pracy" 46. Dobre planowanie pedagogiczne charakteryzuje się pieczołowicie skonkretyzowanymi celami (zwykle wyrażonymi w formie zachowań albo operacji), działaniami nauczyciela i strategiami nauczania zaprojektowanymi z myślą o osiągnięciu wskazanych celów i starannym pomiarem rezultatów, zwłaszcza osiągnięć uczniów47.
W dydaktykach, które dotąd ukazały się na rynku wydawniczym, są różne typologie lekcji. Przytoczę niektóre z nich, choćby takie jak:
I. typologia (wg J. Półturzyckiego48)
1. lekcja o wszystkich ogniwach,
2. problemowa,
3. ćwiczeniowa,
4. eksponująca;
II. typologia (wg Cz. Kupisiewicza ze względu na pełnione
funkcje49)
1. służąca zaznajamianiu z nowym materiałem,
2. powtórzeniowo-systematyzująca,
3. poświęcona kontroli i ocenie,
4. lekcja mieszana;
III. typologia (wg W. Okonia — dominujący rodzaj aktywności
uczniów
1. podająca,
2. problemowa,
46 Arends R. I., Uczymy się nauczać. Warszawa 1994, s. 64.
47 Op. cii., s. 95.
48 Półturzycki J., Lekcja w szkole współczesnej. Warszawa 1985, s. 122.
49 Kupisiewicz Cz., Podstawy dydaktyki ogólnej, op. cit., s. 341.
90 Okoń W., Słownik pedagogiczny. Warszawa 1992, wyd. 5.