81794 JAN PAWEŁ II PAPIEŻ KULTURY I NAUKI 11

cania człowieka ku własnemu człowieczeństwu. Przez nią człowiek może docenić pełną swoją wartość i właściwe miejsce w stworzeniu”).

SOBOROWE I ROCZNICOWE LISTY

Karol Wojtyła, „dopóki nie został biskupem, pisywał do nas dość często” - opowiadał Jackowi Żakowskiemu redaktor Jerzy Turowicz („Tygodnikowe” spisy treści informują o 25 artykułach, opublikowanych do września 1958 pod własnym nazwiskiem, oraz trzech, poświęconych Teatrowi Rapsodycznemu i ogłoszonych pod pseudonimem). „- Kiedy w 1958 roku został sufraganem krakowskim, nasza współpraca nieco się rozluźniła, bo miał wtedy ważniejsze sprawy na głowie. Od czasu do czasu pisywał jednak jakieś artykuły”. (Od siebie dodajmy, że były to głównie teksty religijne, pisane z okazji świąt kościelnych. Szczególnie interesujący wydaje się artykuł o św. Józefie jako ideale mężczyzny: „Mężczyzna winien być nie tylko społecznikiem, organizatorem, głosicielem i obrońcą idei, ale także wśród tego wszystkiego ojcem i opiekunem. Inaczej nie urzeczywistnia całej moralnej pełni swej męskiej indywidualności”).

„Dopiero kiedy w grudniu 1963 roku Karol Wojtyła został mianowany arcybiskupem metropolitą krakowskim, a później, w czerwcu 1967, kardynałem -kontynuował Turowicz - w zasadzie przestał uprawiać publicystykę, ale i w tym okresie od czasu do czasu przysyłał nam teksty, na przykład pod postacią listów z Soboru”.

Listy do „Tygodnika Powszechnego” to oryginalny pomysł ówczesnego arcybiskupa krakowskiego na dalszą działalność publicystyczną. Listy te, kierowane zazwyczaj z okazji rozmaitych „Tygodnikowych” jubileuszów (np. 25-lecia wydawania pisma, tysięcznego numeru itp.), nie miały nigdy charakteru czysto grzecznościowego, lecz niosły głęboką zadumę nad kulturą chrześcijańską i rolą prasy katolickiej (ostatni taki list został napisany przez Jana Pawła II w 1995 roku, na 50-lecie „Tygodnika”).

PUBLICYSTYKA JAKO DIALOG

W1968 roku kardynał Karol Wojtyła pisał: „Publicystyka katolicka słusznie dostrzega swe zadania w nawiązywaniu dialogu także z ludźmi innych przekonań. (...) Stąd rodzi się konieczność bardzo gruntownej koordynacji dwóch funkcji: funkcji dialogu z funkcją reprezentowania autentycznego sensus catholicus [zmysłu katolickiego]. Jako czynnik kształtowania opinii wśród ludzi wierzących, wśród katolików polskich, czasopismo musi równocześnie liczyć się z tą opinią, w której wyraża się sensus catholicus własnego społeczeństwa. Oba te procesy są dla pracy publicystycznej jednakowo twórcze: i ten, który polega na tworzeniu opinii katolickiej, i ten, który polega na pilnym słuchaniu.”

Wydarzeniem bez precedensu były dwa obszerne listy poświęcone Soborowi (wiosna 1965), napisane jak gdyby w zastępstwie Jerzego Turowicza, który nie mógł wziąć udziału w trzeciej sesji Vaticanum n, gdyż władze komunistyczne odmówiły mu wydania paszportu. Jednocześnie listy te stanowiły pogłębienie tych prasowych doniesień, które postrzegały Sobór w kategoriach czysto zewnętrznych (np. jako rozgrywkę pomiędzy konserwatystami a progresistami): „(...) Pragnę osiągnąć pewne zbliżenie w myśleniu o Soborze od wewnątrz i od zewnątrz - pisał abp Wojtyła. - Myślę, że dla publicystyki, która z konieczności patrzy

O Teatrze Rapsodycznym i Mieczysławie Kotlarczyku patrz - Księga I,

Rozdział 2 oraz - Księga VI Rozdział 15

również kazania i listy pasterskie Kardynała), pochodzi z roku 1974 i jest to teologiczna relacja z Synodu Biskupów, poświęconego „ewangelizacji w święcie współczesnym”. To ważny artykuł, dotykający kwestii inkulturacji i sekularyzacji, ekumenizmu

na soDor oa zewnątrz, me jest to Dez znaczenia.

KLUCZ DO PONTYFIKATU

Ostatni publicystyczny tekst Karola Wojtyły, ogłoszony na łamach „Tygodnika Powszechnego” (mowa tu o tekście publicystycznym, bowiem „TP” drukował

KiKAWX WOJTYŁĄ . Bnk^NhnfribKmnil

Kazania

1962-1978

KSIĄŻKI KAROLA WOJTYŁY

I Biskup Karol Wojtyła, „Miłość i odpowiedzialność”, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1960.

M Kardynał Karol Wojtyła, „Osoba i czyn”, Polskie Towarzystwo Teologiczne, Kraków 1969.

I Ks. Karol Wojtyła, biskup, arcybiskup, kardynał, „Aby Chrystus się nami posługiwał” (teksty publicystyczne oraz listy drukowane w „Tygodniku Powszechnym” i miesięczniku „Znak”), Wydawnictwo Znak, Kraków 1979.

I Ks. Karol Wojtyła, biskup, metropolita, kardynał, „Kazania 1962-1978”, Wydawnictwo „Znak”, Kraków 1979.

I Kardynał Karol Wojtyła, „Znak sprzeciwu. Rekolekcje w Watykanie od 5 do 12 marca 1976”, Pallottinum, Poznań - Warszawa, 1976

		KULUSIAHirnU BbhpAplelni łUnku*]		.znale, Któremu sprzęci wlać się będffc-		?l§l!§tSL.
B| r		| KAROL WHTYIA p|by Chrystus się nami [posługiwał"
		i
Kard. K. Wojtyła i Znak sprzeciwu dialogu*/znaki czasu				EMIdtDNUM HjiiiiiMOm mmmm		MIŁOŚĆ ś>|i liroilEIMlIOtf

KSIĘGA IX, STRONA

11