84268 Photo0098

Imiesłów uzgadnia się z podmiotem co do liczby i rodzaju, podobnie jak czasownik posiłkowy byt. W trzeciej osobie liczby pojedynczej i mnogie] czasownika byt nie używa się.

jż pracoval (r.m.)/pracovala (r.ż.) jsem pracowalem/pracowalam

ty pracoval (r.m.)/pracovala (r.ż.) jsi pracowaleś/pracowalaś

on/ona/ono pracoval (r.m.)/pracovala (r.ż.)/pracovalo (r.n.) pracowal/pracowala/pracowalo

my pracovali (r.m. l.mn.)/pracovaly (r.ż. I.mn.) jsme pracowaliśmy/pracowatyśmy

vy pracovali (r.m. l.mn.)/pracovaly (r.z. I.mn.) jste pracowaliście/pracowałyście

oni/ony/ona pracovali (r.m. l.mn.)/pracovaly (r.ż. l.mn.ypracovala (r.n. I.mn.) pracowali/pracowaly

GRAMATYKA

Imiesłowy nieregularne:

mit mieć mśl miał-    moci móc mohl mógl-

chtlt chcieć chtel chciał-    ćlst czytać ćetl czytał-

ilct powiedzieć teki powiedział-

Tryb przypuszczający tworzy się tak jak czas przeszły, z tym że czasownik posiłkowy byt odmienia się w trybie przypuszczającym we wszystkich osobach.

ii pracoval (r.m.)/pracovala (r.ż.) bych

ty pracoval (r.m.)/pracovala (r.ż.) bys

on/ona/ono pracoval (r.m.)/pracovala (r.ż.)/pracovalo (r.n.) by

my pracovali (r.m. l.mn,)/pracovaly (r.ż. I.mn.) bychom/bysme

vy pracovali (r.m. l.mn.)/pracovaly (r.ż. I.mn.) byste

om/fcmy/ona pracovali (r.m. l.mn.)/pracovaly (rż. l.mn.ypracovala (r.n. I.mn.) by

Poniżej podano odmianę ważniejszych czasowników:

b^t być	czas	czas	czas	tryb
	teraźniejszy	przyszły	przeszły	przypuszczający
|S	jsem	budu	byl/a jsem	bych
ty	jsi	budeś	byl/a jsi	bys
on/ore/oro	je	budę	byl/a/o	by
my	jsme	budeme	byti/y jsme	bychom/bysme
vy	jste	budete	byli/y jste	byste
oni/ony/ona	jsou	budou	byli/y/a	by

Czasownik posiłkowy byt służy do tworzenia czasu przeszłego, przyszłego i trybu przypuszczającego.

mit mieć	czas
	teraźniejszy
j4	móm	czas przyszty: budu, budeś... mit
ty	mśś	czas przeszły: mel/mśla jsem, jsi...
on/ona/ono	mś	tryb przypuszczający: mśl/mela bych, bys...
my	marne
vy	matę
oni/ony/ona	maj i

GRAMATYKA

Jftiść	czas
	teraźniejszy
	jdu	czas przyszły: pujdu, pujdeś...
ty	jdeś	czas przeszły: śel/śla jsem, jsi..., śłi jsme...
on/ona/ono	jde	tryb przypuszczający: śel/śla bych, bys..., śłi bychom...
my	jdeme
vy	jdete
oni/ony/ona	jdou

195