9428
3301 djvu

MIĘSNIE PRĄŻKOWANE 113

Zjawiska te dają się do pewnego stopnia naśladować na myografie rzutowym. Do tego celu używamy dość ciężkich metalowych dźwigni, których oś obrotu przechodzi przez środek ciężkości. Mięsień wobec tego nie jest obciążony w czasie spoczynku, ale podczas skurczu musi wprawiać w ruch znaczną masę, którą można zwiększać dowolnie, przyczepiając na dźwigni w równych od osi odległościach ciężary jednakowe. Taka dźwignia otrzymuje od mięśnia w czasie skurczu pewną ilość energii kinetycznej i z nią dalej się porusza, niezależnie od mięśnia.

Zgrubienie mięśnia. Podczas skurczu mięsień staje się grubszy; zjawisko to również można zbadać graficznie. W tym celu mięsień umieszczamy poziomo; jeden koniec przytwierdzamy

Ryc. 47.

na stałe, do drugiego przywiązujemy nitkę, przerzucamy ją przez bloczek i obciążamy stosownie. Na mięśniu lekko opieramy ramkę r, połączoną z dźwignią izotoniczną h, której koniec wznosi się w chwili zgrubienia mięśnia i może wykreślić krzywą tego zjawiska (patrz ryc. 47).

Fala mięśniowa. Ustawiając na mięśniu dwie takie dźwignie i pobudzając mięsień poza niemi, widzimy (patrz ryc. 48), że obie dźwignie zaczynają się poruszać nie jednocześnie. Ta, która leży dalej od elektrod drażniących wzniesie się później. Stąd można obliczyć szybkość przenoszenia się fali skurczu wzdłuż mięśnia; ma ona wynosić u żaby 3—4 metrów. Czas trwania fali zgrubienia w danem miejscu wynosi 0 05 do 0*1 sec. W ciągu tego czasu fala

Fizyologia człowieka.    8