94284001 djvu

320 ADOLF BECK

n. p. oprzemy ją na grzbiecie stopy lub umieścimy ją tak, by zwisała z brzegu stołu, pies tego ułożenia przez długi czas nie zmienia, podczas gdy zdrowy pies nie pozwala na zmianę ustawienia prawidłowego, a gdy przy trzy mamy łapę w takiem ustawieniu, w tej chwili ją poprawi, skoro ją tylko puścimy. Kończyny przeciwległe półkuli uszkodzonej wyślizgują się podczas biegania, a gdy zwierzę ustawimy na desce lub na brzegu stołu, często pierwszy krok, który robi, wychodzi za brzeg i zwierzę upada; choremi kończynami potyka się o różne przedmioty i t. p. Wszystkie te objawy obserwowane nietylko u psa, ale także u zwierząt niższych (królika, świnki morskiej) a o wiele wyraźniej jeszcze u małp, wskazują, że zwierzę pozbawione okolicy psychomotorycznej, straciło w odpowiedniej kończynie czucie mięśniowe, czucie położenia i ruchu i dlatego nie oryentuje się co do położenia swoich kończyn.

Obok zmian czucia mięśniowego występuje u zwierząt, którym wycięto okolicę psychomotoryczną, także i upośledzenie czucia skórnego, i to zarówno czucia dotyku, temperatury i czucia bólu. Z początku czucie skórne jest zupełnie zniesione: ucisk skóry wywołuje tylko odruch, zwierzę jednak nie zwraca wcale głowy w stronę podniety, nie stara się od niej uwolnić. Pies prawidłowy, któremu zapomocą małych szczypczyków chwycimy fałd skóry, zwraca się w tej chwili ku miejscu podniety, kąsa, stara się pyskiem zdjąć szczypce. Pies, któremu wycięto okolicę psychomotoryczną, w takich samych warunkach zgina tylko kończynę we wszystkich stawach, w razie silnego ucisku zgina i drugą kończynę, wykonywa szereg ruchów, biega niespokojnie ale nie okazuje niczem, jakoby czuł ucisk, a szczególnie jakoby go mógł zlokalizować, t. j. miał świadomość tego, które miejsce skóry jest drażnione. Podobnie i czucie bólu i zmysł temperatury (Beck i Bi-keles) są wyraźnie upośledzone, a po rozległych ekstyrpacyach zniesione.

Doświadczenia powyższe okazały, że ośrodki psycliosen-soryczne w korze mózgowej psa zajmują te same miejsca, co ośrodki psychomotoryczne, rozłożone więc są głównie po obu stronach rowka krzyżowego (sulciis cruciatuś) w zakręcie esowatym tylnym, częścią i przednim.

U małp i najprawdopodobniej też u człowieka są ośrodki psychosensoryczne czucia dotyku, bólu i temperatury oddzielone od ośrodków ruchowych; zajmują mianowicie bardziej tylny za-