94289801 djvu

378 ADOLF BECK

pouczyły nas, że w rdzeniu kręgowym ośrodki trzewiowe tworzące tak zwany system autonomiczny, bądący w związku z układem współczulnym, przerastają i w wielu miejscach mieszają się z ośrodkami animalnymi. W rdzeniu kręgowym rozłożone są różne ośrodki wegetacyjne na przestrzeni od I nerwu piersiowego do II lub III lędźwiowego i obejmują także II, III i IV odcinki krzyżowe. Prócz tego posiada układ nerwowy środkowy jeszcze dwa miejsca, należące do systemu autonomicznego: jedno znajduje się w środomózgowiu (jądro n. okoruchowego) na podstawie wodociągu Sylwiusza, drugie zaś w rdzeniu przedłużonym.

Ośrodki części szy,nej rdzenia zawiadują odruchami narządów klatki piersiowej, mięśni oddechowych i kończyn górnych. Na przejściu części szyjnej rdzenia w piersiową znajdują się ośrodki, zaopatrujące tę część nerwu współczulnego, którego włókna ruchowe (źrenica), naczynioruchowe i wydzielnicze (ślina) głównie zdążają w okolicę głowy. Część piersiowa rdzenia zaopatruje mięśnie żeber, a nadto trzewia brzuszne i ich naczynia krwionośne w nerwy ruchowe (początek nerwów trzewnych). Z części lędźwiowej rdzenia wychodzą nerwy do kończyn dolnych i do narządów miednicy.

Na podstawie badań Bikelesa i Gizelta znamy położenie całego szeregu ośrodków odruchowych w rdzeniu pacierzowym psa. Ośrodek odruchu kolanowego znajduje się w rdzeniu psa w IV i V odcinku lędźwiowym, u człowieka w III i IV odcinku lędźwiowym.

Ośrodek odruchu ścięgna Achillesa mieści się w ostatnim odcinku lędźwiowym i w górnych krzyżowych; ośrodki odruchu odbytnicy (analny), odruchu skórno-analnego, mosznowego znajdują się w odcinkach krzyżowych częścią też i w ogonowych. Ośrodek odruchu zgięcia palców i odruchu zgięcia stopy, które otrzymuje się przez głaskanie lub kłucie skóry podeszwy, a o których wyżej była mowa, rozciąga się w rdzeniu przez 2 lub 3 najniższe odcinki lędźwiowe i górny lub dwa górne odcinki krzyżowe.

Bliższe dane co do położenia ośrodków potnych, ośrodków ¹ mięśni odbytu, pęcherza i narządu płciowego znajdują się w innych rozdziałach tej książki.