94289201 djvu

372 ADOLF BECK

lej, w której ruchy odruchowe się odbywają, jest następująca: kończyna tylna drażniona, druga kończyna tylna i ogon, kończyna przednia tejsamej strony, druga kończyna przednia (Sherrington).

Z tego widać, że odruchy rozszerzają się w rdzeniu zarówno w kierunku oralnym, jak i w kierunku ogonowym i to najczęściej nieprzerwanie z jednej grupy mięśniowej na sąsiednie.

Niektóre jednak odruchy ciała przebiegają po łuku odruchowym odmiennym, niż wyżej opisany. Są mianowicie odruchy, które nawet przy naj łabszem podrażnieniu nie ograniczają się do części ciała drażnionej, lecz obejmują symetryczne grupy mięśni drugiej połowy ciała; są to tak zwane odruchu obustronne s \ metryczne. Często jednak odruch po stronie drażnienia jest silniejszy niż po przeciwnej. Tu należy n. p. obustronne odruchowe mruganie powiekami, odruch źrenicy, obustronne skurcze przepony, występujące u zwierząt z przeciętym wysoko rdzeniem przy drażnieniu skóry, inne odruchy oddechowe, jak kaszel, czkawka, kichanie i t. p.

Znane są także odruchy skrzy żowane, w których pod wpływem podniet, trafiających jedną stronę ciała, odruch odbywa się w drugiej połowie ciała i to bądź w grupach mięśni, których nerwy należą do tego samego odcinka, bądź też w dalszych. Tego rodzaju odruchy znajdujemy najczęściej, choć nie wyłącznie, u zwierząt, u których lokomocya odbywa się przez używanie skrzyżowanych kończyn (kłus).

Odruchy skórne i głębokie.

Odruchy występujące u człowieka dzielimy na skórne czyli powierzchowne i ścięgniste czyli głębokie. Podział ten ma szczególne znaczenie z klinicznego punktu widzenia, a opiera się na różnicach w narządzie odbiorczym łuku odruchowego.

a) Odruchami skórnymi nazywamy odruchy ograniczone najczęściej do małej grupy mięśni, które otrzymuje się przez lekkie drażnienie (głaskanie lub słabe pocieranie) pewnej części skóry. Ich stałość i forma są uderzające. Tu należą tak zwane: odruch jądrowy, to jest skurcz mięśni podnoszących jądro (m. cremaster) przy głaskaniu wewnętrznej części uda, odruch mięśni brzusznych, wywołany przez drażnienie skóry brzucha, odruch podeszwowy, t. j. ruch palców, szczególniej palucha przez głaskanie skóry podeszwy i t. d. U psa można również wywołać cały szereg rozmaitych odruchów skórnych przez lekkie drażnienie skórj^r różnych okolic