94288101 djvu

FIZYOLOGIA UKŁADU NERWOWEGO 361

naszych wiadomości, są bądź to morfologiczne, bądź też doświadczalne, bądź wreszcie opierają się na spostrzeżeniach klinicznych w połączeniu z badaniem anatomo-patologicznem.

Odkrycie Flechsiga, że rozwój osłonek rdzennych w włóknach nerwowych układu środkowego następuje w ten sposób, iż czynnościowo należące_do siebie układy włókien otrzymują równocze-

śnie myelinę, przyczyniło się znacznie do zróżnicowania szlaków nerwowych w rdzeniu kręgowym. Znakomity środek badania morfologicznego w tej mierze stanowi jednak przedewszystkiem śledzenie przebiegu zwyrodnienia następowego. Anatomiczne badanie takich preparatów rdzenia ludzkiego, który za życia był siedzibą procesów chorobowych, pouczyło, że zależnie od umiejscowienia danej zmiany chorobowej, obserwuje się zwyrodnienie bądź wstępujące, bądź zstępujące a obejmujące pewne tylko sznury rdzenia. A ponieważ zwyrodnienie takie obejmuje według prawa Wal-lera tylko te odcinki włókien nerwowych, które odcięte zostały od swej komórki nerwowej, przeto dokładne śledzenie przebiegu tych zwyrodnień pozwala niejednokrotnie wysnuwać zupełnie pewne wnioski co do początku i zakończenia niektórych włókien lub całych wiązek włókien nerwowych, jakoteż co do ich przebiegu dośrodkowego i odśrodkowego.

Zjawisko zwyrodnienia następowego dało się też wyzyskać i w badaniach doświadczalnych w ten sposób, że wycina się pewne części mózgu lub przecina się pewne drogi nerwowe łączące mózg z rdzeniem, albo wreszcie nacina się częściowo sam rdzeń pacierzowy i bada się następnie przebieg zwyrodnienia w rdzeniu. Badaniom tym przyszła w pomoc i metoda Nissla, polegająca na poznaniu, że po przecięciu włókien nerwowych występują też i charakterystyczne zmiany w komórkach nerwowych, z których włókna te biorą początek.

Eksperymentalne zaś badanie przewodzenia w rdzeniu odbywa się w ten sposób, że wykonywa się częściowe, ściśle ograniczone przecięcia rdzenia i bada się, czy nastąpi utrata czucia, jakiego rodzaju i stopnia ono będzie, który obszar powierzchni czuciowej ona obejmie, oraz czy wystąpi porażenie i których grup mięśni ono dotyczy. Badanie przebiegu dróg ruchowych odbywa się w tych wypadkach także i w ten sposob, że drażnimy okolicę psychomotoryczną kory mózgowej, by z reakcyi przekonać się, czy jakie włókna nerwowe odśrodkowe zostały przez daną operacyę