94286301 djvu

443

FIZYOLOGIA NARZADU WZROKU

małych otworków zrobionych w płytce w obrębie pola źrenicznego, to pojmiemy, że w razie emmetropii, równoległe wiązki promieni wpadające przez te otworki do oka przetną się wszystkie na siatkówce w jednym punkcie, z tern zastrzeżeniem, że nie uwzględniamy w tej chwili aberracyi sferycznej. Punkt świecący będzie zatem widziany pojedynczo. W razie ametropii jednakowoż oko będzie widziało zamiast jednego tyle punktów świecących, ile się znajduje przed źrenicą otworków w płytce. Obrazki te będą tern ostrzejsze, ale i tern mniej jasne zarazem, im mniejsze są otworki, powstają one bowiem w obrębie wielkiego kręgu rozproszenia z poszczególnych wiązek promieni przez otworki przepuszczonych. W jakikolwiek sposób są ułożone otworki w płytce, czy w jednym szeregu, czy w kształcie trójkąta, czy krzyża, lub dowolnej innej figury, ułożenie i liczba obrazków odległego punktu świecącego zawsze im będzie ściśle odpowiadać, jeżeli tylko wszystkie otworki leżą w obrębie źrenicy i pod warunkiem, że oko nie jest miarowe. Patrząc na punkt świecący przez gęste sito, miarowe oko widzi punkt pojedynczo, krótkowzroczne zaś lub dalekowzroczne widzi jasnych punktów tyle, ile otworków znajduje się w obrębie źrenicy.

Do badania stanu refrakcyi wystarczą najzupełniej dwa otworki w płytce oddalone od siebie mniej, niż wynosi średnica miernie rozwartej źrenicy. \a

użyciu takich dwóch otworków stenopeicznych polega klasyczne doświadczenie Scheinera, o którem będzie mowa w rozdziale o akomodacyi, jednakowoż na tejże samej zasadzie oparte badanie oddaje we fizyologii oka także w wielu innych kierunkach bardzo ważne usługi.

Jeśli zasłonimy obydwa otworki płaskiemi płytkami ze szkła barwnego n. p. jeden szkłem czerwonem c, a drugi zielonem z (patrz ryc. 163), to w razie myopii stwierdzimy, że ułożenie obrazków jest zgodne z ułożeniem otworków. W razie hypermetropii zaś obrazki są skrzyżowane, to znaczy: jeśli n. p. czerwone szkiełko zasłania otworek prawy, to oko widzi punkt czerwony na lewo od zielonego. Rycina wskazuje, że ułożenie obrazków na siatkówce jest przy myopii przeciwne, a przy hypermetropii zgodne, ale objaśniliśmy już wyżej, że oko, lokalizując wrażenia siatkówkowe w przestrzeni, zawsze je odwraca- Jeżeli przed okiem r.iemiarowem ustawimy odpowiednie szkło wyrównawcze, wtedy