94281301 djvu

FIZYOI.OGIA NARZĄDU WZROKU 493

pokonywaniu w interesie obuocznego pojedynczego widzenia będzie mowa w rozdziale o ruchach gałek ocznych.

Unerwienie akomodacyi. Wspomnieliśmy wyżej, że napięciu akomodacyi towarzyszy stale odpowiedni ruch zbieżny gałek ocznych. Równocześnie z napięciem akomodacyi zwężają się obie źrenice. Wszystkie te trzy ruchy odbywają się pod wpływem nerwu oko-ruchowego. Włókna, które wywołują skurcz mięśnia rzęskowego i powodują tem samem napięcie akomodacyi, wychodzą z przedniego, przyśrodkowego jądra nerwu okoruchowego i dochodzą do zwoju rzęskowego (ganc/lion cilmre), gdzie się kończą, oplatając drobnemi włókienkami komórki zwojowe. Włókna wychodzące z tych komórek tworzą nerwy rzęskowe krótkie (nerm ciliares breves, które wnikają do gałki ocznej, przebiegają między twardówką a naczyniówką i kończą się w mięśniu rzęskowym. Drażnienie zapomocą prądu elektrycznego tych nerwików (nn. ciliares breves) powoduje przesunięcie ku przodowi naczyniówki i równocześnie przesuwa równik soczewki o 0,5 mm ku przodowi (Hensen i Vólkers 1898).

Wiadomo, że nikotyna poraża komórki nerwowe zwojów, nie zmieniając pobudliwości włókien nerwowych Otóż LangleyiAn-derson, drażniąc nerw okoruchowy u kotów i królików zatrutych nikotyną, przekonali się, że drażnienie to nie wywołuje skurczu akomodacyi. Stanowi to dowód, że stan czynią przechodząc przez gangUon ciliare, zatrzymuje się tutaj w komórkach zwojowych, porażonych działaniem nikotyny.

Mięsień rzęskowy, jako mięsień gładki, kurczy się względnie powoli. Wedle badań Volkmanna i Vierordta skurcz akomodacyi, doprowadzający jej napięcie aż do punctam prorimum, trwa przeciętnie 1,18 sekundy, rozkurcz zaś aż do zupełnego zwolnienia akomodacyi odbywa się szybciej i trwa przeciętnie 0,87 sekundy. Zauważyć jednak należy, że inni autorowie nie znaleźli tak wybitnej różnicy między trwaniem skurczu a rozkurczu.

Presbyopia.

Szerokość akomodacyi nie jest stała, lecz od wczesnej młodości do najpóźniejszych lat stopniowojnaleje. To zmniejszenie się sprawności akomodacyjnej objawia się tem, że pundum pro.rimum coraz bardziej się od oka oddala Oddalanie się punktu bliży wzrokowej w warunkach prawidłowych podaje w liczbach przeciętnych następująca tabliczka, zestawiona przez Dondersa. (Obok odległości