( 6 )
Tego rodzpiu dzieł przeznaczonych na drogi podziemne w wodzie, w starożytności większćy liczby nie zęaydniemy śladów. Lecz iczel zwrócić zechcemy uwagę na podobne w pewnym wzglądzie utwory dawnych wiel-ów, znayduiemy dotąd leszcze idnie-iące ogromne wodozbiory, niezmierne wodociągi, sadzawki, i t. p. w pozostałych ruinach Iłzymu, Neapolu, Sycylii i innych części Włoch.
/a naszych czasów nic w iednćm mieyscu znajdowały się umieszczone na sklepieniach sadzawki, a Kanał Langwedocki zawieszony bodąc wpewmym młeyscu na wyso. kich sklepieniach, unosi na sobie liczne i ładowne ciężarami statki, hic zbywało więc iuź dotąd na licznych przykładach unoszenia wody sztuczncmi podporami sklepień, a tak nie 'tyło dziwnym zdawać się powinien pomysł, wykonania drogi pod rzeka, lc należałoby dę dziwić dla czego dotąd luz od dawnego czasu nie v\ idziemy wykonanych tyle korzystnych, i ik się późniey przekonamy przedsięwzięć.
W roku dopiero 1798. zaprojektowaną została droga pod Tamizl dla połażenia lilbury Essex, z częścią miasta zwaną Kent. Utworzyło się Towarzystwo kto-
latere constructos , bitnmine decocto, ad IV. cubitorum •spissitudinem, utri.i<|ue inunxit; parictes cuaiculi Lititudinęm XX. lntcriim XII. p.edajn nltitudiuem , preter fornicem lncuryntam habebant; latiludo autem erat wsuuff! XV. Tandem intrn 00. et LX. dies, operę consunlaęo, amnem rn al-veum prist-inum redux.it utundn supra cunicutum hibente Semirainis• eji ulterioris regisfi castello in alterum, flumine non l.ransi-to commeare possdt. Aeneas quoque portas at utramąue fosse partem statuit, que- ad l’ors«rum usque regrium permanscre,
„Semiramis W nayniższem mfisyscu Babilonu kwadratowe iezioro wykopać kazała, którego bok każdy obłożony paloną cegłą i kleiem ziemnym, trzysta stadyów w długości zawierał. W takowe to ieeioro mniące stop 35 głębokości, zwrócono rz'ekę i między dwoma pałacami pieczarę podziemnej wykopano ,, którey sklepienie *z cegły palonóyy /i. łokcie grube z obu stron kleiem palonym obłożono. Ściany fakowey pieczary miały £0 ceejfet. w swoiey grubości, a 12 stop wysokości nie racbuiąc krzywości sklepienia, szerokość djogi stóp 15. iednakże w przeciągu 260 d.n dzieło ukonćzoncm zostało i rzeka do dawnego swego koryta zwróconą. Tym sposobem Somiramis z iednego do drugiego pałacu nie przebywa! jc rj»eki pod płynącym Eufiatem przechodzić mogła. Z obu stron znay-dowały lię drzwi bronzowe które przetrwały aż do panowania PerskiegodS! ■
Ifodług Je ogni ii Stralnma, 1 ufralos płynący pośrod Babilonu miał iodno sladiuin szerokości. ,,Nain ilinnen medium urbern inl.oiluit ejjjp latitudo stadium occupat, iib: NVl. Uyodorus zaś Sycyliyski mówi, iż most wystawiony na KuPraoe w naywęższeni mifeyscu rze-ki miał 5 stadiów długości. „Pontem qua firn ius angusl.issiinus- erat, 5 stndiorum longćudiue construxit, colnmnis duodenum poduin inLerstitio , mira in proiundum arfte jactis ” Rb. II. Nie należy iednak sądzić, aby rJEufrates szerokim był pięć wzmiankowanych przez Dyodora st.adiów. Zwyczaynie mosty daleko są dłuż-szemi aniżeli korvta rzek znWmiUąsSferokOŚci, a .sźkzegnluiey w mieyscach płaskich lub bagnistych. Bubiłoń z,tiaydował się w ost.aliPom położeniu, co Dyodorus w mowie o obwarowaniu miasta przez Semiramidę wyrażnii mówi : „Cum mukis in locis urbs paludibus uf. circumfusa non opere |irc-tium i psi \ iSUTlt ea parte Lurfes conslruerS" quo natura łocis Satis inunita esset lib. II.
Co do cegieł Babilońskich, w Muzeum Brytański m w Condynie znayduie się cegła z dawnego Babilonu. Bólu iey tworzące kwadrat. maią 135 -Cali Angielskich , a grubość 3 cale. Pokoke widział ce-gły ig£ ętdi maiące długości, 61, szetokości, a q grubości. Inne znów miały 1/5 cali długości, 7 sze... rokości £<2 grubości. Tym-więc sposobem nie możemy wiedzieć inkióy właściwie gni ) oś ci był mur zawieraiący 20 cegieł użyty do ćcian podziemney drogi przez Semiiamidę,