MMWl WMCaaala OMwy dża lękowej w swej istocie polega na naot-
___'■•wy i odcniYumj g uscj 2yjącv w Holandii Johan Kon-
rad Amttiao HHH—1724), szwajcarski lekarz pracujący takie jako ^^BBHHTSS^iSącyck, jako pierwszy opisał praktyczną metodę nau< w dziele pt. Surdtu loquens, które ukazało się litywał lustro artykulacyjne (którego zasto-pa raz pierwszy opisał r r a n z Mefcurius van Hel-■ •nt, HI—1$99, uwzględniając także odczytywanie z ust) w celu ^P^lkeKDa ruchu narządów artykulacyjnych, umożliwił także ucz-HHb pus^zegajaie "»>***ji krtani Amnurm, autor dwu klasycznych Aeeł ^HBnęcanych nauczaniu nlesh^ących, wspomnianego Surdus lo-fMą w którym po raz pierwszy odczytywanie z ust stało sdę ośrod-Hś aanaui niesłyszących oraz Oissertatio de \oquela {1700), należy klasyków wczesnego okresu rozwoju myśli i dydaktyki
Pkiwtcgi opisu fenomenu przewodnictwa kostnego dokonali G e-rolamo Car dala o (1501—lato) oraz anatom Siovanni Filip-po~ Ing ras j: a s (1516—1580). W nauczaniu niesłyszących zjawisko ^■HESErjjmego za pośrednictwem zębów wykorzystał N i c o 1 o CaSaa (158L83—isiO) Ha karcie tytułowej książki Johna B u 1-^Hppgficlskieio lekarza i antropologa, pt. Philo-afkftr ar, Aa Damfe and Dtanbe Man’s Friend {Londyn 1648) widnieje marmA n^esłyszącego, który przytrzymuje zębami instrument smycz-hmrj wAaiując, że. w ten sposób odbiera dźwięki.
'System nauczania za poiredn ictwem pisma ii — przypomnijmy — polega na nauczaniu dziecka ■prtBii Języka i mewy za pomocą pisma, przy czym nauczyciel flfig alfabetem palcowym. George Dalgarno om imt) w swej pracy DidascaŁocophus, ar the Deaf and Dumb Tatar, wydanej w Londynie w 1680 r. Jako pierwszy przyjmuje i podstawę naunarria jęjęyka — pis m 0. W rozwoju ycąrvląxprał również szczególną wagę do pisa-Bfe* Mfno sp unii i ii także alfabet palcowy, różniący się jednak ad dfafcdii palcowego Bon eta *. W odróżnieniu od ^^^^■Ml.llkda Dalgarno były przyporządkowane w określo-Wewnętrznym partiom powierzchni dłoni.
aaucztaia Języ kowo - m i go w y polega na* fcfti gMKaagólnym pojęciom słownym znaku migowego.
znaków migowych została
HHHkgggt ifl Mp- wad MprmehęeeehSd łęten K indem.
and tntwrrklunę Dargeetellt ayi Bet*
rozwinięta przez księdza de 1’Epóe (1712—1769) i ■ pisanej .przez iniegolcsiążce Institution des sourds et muets par H des ńgnes methodiąues w 1776 r.
Wyróżniamy dwie formy systemu^ językowo-migowego. Pierwsza, bardziej powszechna, uwzględnia niezależnie obok siebie językjaugBSOT i mowę dźwiękową. Druga polega" na scislym przyporządkowaniu mft; wie maków języką jmigo wego i daktyilologii.
Wspólną cechą wymienionych trzech zasadniczych koncepcji kształcenia osób z uszkodzonym słuchem jest wykorzystanie słowa pisa-
n e g o/ Wszystkie współczesne metody kształcenia___ndesłyszących
uwzględniają 'bezspornie słowo drukowane, pismo jako, jeden z podstawowych., .Środków rozwoju tych osób. Wyróżnione -przez A.^towe&) trzy systemy kształcenia iuesłyszących, będące współczesnym odbiciem historycznego rozwoju francuskiej, niemieckiej i wiedeńskiej koncepcji rozwoju iuesłyszących, można sprowadzić najogólniej do czterech zasadniczych metod kształcenia^osób z uszk^zcmyfli, slpcfrepi. Są to:
-t- me toda oralna, 'najwybitniejszym jej przedstawicielem jest Ą. van Uden,
-¥~ metoda ora Ino- graficzna, jej rzecznikiem jest np. E. Kern,
— met oda d t yjji a. i. p i s ino t mo w d ź w i ę ko w a, należy tu wymienić metodę roohesterską i metodę Zykowa,
— metoda język o wo -m i g o w a, która uwzględnia: posługiwanie się wyłącznie ‘językiem migowym; równocześnie mową dźwiękową i językiem migowym oraz totalną komunikację.
Metody oralna oraz otraino-graiiczna to dwie wersje systemu nauczania mowy ^dźwiękowej. U Lowego, który jest jednym z wybitnych zwolenników metody oralnej, mają te wersje konkretną eksplikację. Wyróżnia on trzy sposoby nauczania języka oraz trzy sposoby nauczania mowy dźwiękowejł0, znajdujące zastosowanie w nauczaniu języka osób z uszkodzonym słuchem. Są to: metody kreatywne (konstruirenden Verfaihren), metody imitatywme (imitativen Verfahren) i metoda reflęk-tywna (re£lektive Verfahren)".
Podejście kreatywne w nauczaniu języka uwzględnia dwft etapy: etap wstępnego nauczania języka, którego celem jest pomoc w przyswojeniu dziecku mowy z równoczesną nauką czytania, pisagi* i odczytywania z ust oraz etap r o z b u d ojyy tw a n i a języka, ktM rego celem jest z kolei rozwój leksykalny (słownikowo-semsnggjj ny), syntaktyczny (składniowy) i morfologiczny, okK przez ŁÓwego jako „formalny”. Podejście kreatywne może mieć
«• A. L6we, GehórLose und Schwerhdrige, Jw„ c. 175—199.
<1 Tamże. Patrz też: A. van Uden, Dos f/ehórloae Kirul —
EntuHcklung und Ftirderung. Untersuchungen zu Kórpertprache, Ph linguiitlc und Soziologit, Heidelberg 1980, e. 212 i n.