r
zamianie celów praktycznych na cele uogólnionego uczenia określonych sprawności.
Poniżej przedstawiam krótka charakterystykę c/tcrech kategorii ćwiczeń dla dzieci o opóźnionym bądź zaburzonym rozwoju.
Ad. I. Dla uczniów opóźnionych w nauce, u których podstawowe wzorce ruchowe są zwykle ograniczone, Kephart proponuje powrót do podstawowych czynności i stworzenie warunków do rekapiltilucji procesu rozwoju. Bazgranie na tablicy (tak ulubione zajęcia uczniów) uznawane jest przez Kepharta za bardzo pożyteczne ćwiczenie, które pozwala na obserwację śladu rysunku, wyrobienie płynnych i swobodnych wzorców ruchowych oraz na rozpoznawanie symbolicznych obrazów wzrokowych jako utrwalonych wzorców ruchowych. Zarówno bazgranie na tablicy, jak i jego odmiana - malowanie palcami, ma być środkiem eksperymentowania Iw/, odnoszenia się do jakiegokolwiek obrazu, który mógłby powstać w wyniku (ej czynności. W bazgraniu przeważa element ruchu, element percepcji jest drugorzędny. Ćwiczenia przy tablicy stopniowo mogą być coraz bardziej złożone. Służą one również wyrabianiu kierunku, orientacji w przestrzeni i schemacie ciała, ćwiczą ruchy jednej ręki i obu rąk z zastosowaniem różnych kombinacji (np. zabawa zegarowa) oraz. kontroli wzrokowej nad czynnością motoryczną. Przy tablicy stosować można również różnorodne ćwiczenia polegające na kopiowaniu i rysowaniu podstawowych kształtów geometrycznych: koła, krzyża, kwadratu, prostokąta, trójkąta, rombu oraz figur złożonych z. liter i słów. Pod koniec ćwiczeń przy tablicy Kephart proponuje przejść do odtwarzania figur i form na papierze. Kopiowanie i rysowanie figur przebiega etapami, poczynając od ruchu w powietrzu z pomocą nauczyciela, poprzez szablony zawics/onc na tablicy i wodzenie po nich palcami, wodzenie po śladzie, kopiowanie i odtwarzanie z pamięci.
Ad. 2. Ćwiczenia scnsoryc/no-motoryc/nc wykonywane są przy użyciu takich pomocy, jak równoważnia, podstawka-równowainia. trampolina. Są one wykorzystywane w niekonwencjonalny sposób i służą przede wszystkim poznaniu różnicy pomiędzy prawą i lewą stroną dala, przyswojeniu umiejętności rozróżniania kierunków, ustalania środka dężkości ciała, poznawania anatomii własnego dala oraz przyczyniają się do koordynacji ruchowej grup mięśniowych.
W oełu kształcenia latcrali/ncji, orientacji w schemacie ciała, obserwacji ruchów wykonywanych całym ciałem Kephart poleca stosowanie różnych zabaw i akrobacji, które niejednokrotnie dzieci same spontanicznie wykonują, np.: „orły na śniegu". ..kaczy chód". ..skok królika". W tej kategorii ćwiczeń autor zwraca uwagę aa kształtowanie poczucia rytmu, który odgrywa ważną rolę w doznaniach kinestetycznych i dotykowych Rytm, jego zdaniem, musi być zintegrowany w różnych dziedzinach scnsoryczno-motorycznych w taki sposób, aby dziecko odczuwało go całym dałem. Kephart proponuje różne ćwiczenia z ożyciem prostych instrumentów perkusyjnych. Polegają ooe na odtwarzaniu
rytmu, Ictóro naucaeycid olcowcj. kineslctycauiej, sluchc ruchowej dziecka.
kontrola wzrokowej
stawia uczniom w rj i dotykowej, orm^ — -
P°l®ceni u
na
uczenie to f>oloca saę rśontmcfp kacrtin _ .
yró^raia k alk. a etapów.
:Bc* okf^gla Cloktry^o,. pilk-
aeenwt dotyczył ot>u oczu a jodnego oka. w ■—r>|_
**•- percepcji kształtów przeprowadzane u
tl^wck Cypui *k laadanki lub wycinanki. Najhardziej P^ydau^ ***»^|
takladunka a składanki przedstawiające postać dziecka hibsyk^? tz układanki* w Ic tórych figury wyraźnie oddzielone ig
rzogóltiie ksztalcr
patycaJców od zapałek > deski _ . - ,—. .
• i - Ozieoko ma łęczyc elementy w rożne całości. Kephart orraco-
~!y|g szającym się stopniu trudności, kr—11
---jr Modzalo
• gdy dziecko wyk viczcń w«>^—-a|
nia um icjętności ohserw
budowanie li rai i
9 rze na Bc. aj^cycłi si
nia takich aspektów fi:
k w*adratów. prostokątów, lim
Sy»i«
łccXlfiych, stosowa nych ca dzieci wzabunc*
oicowo-rucłiowej. iest ona również współaucor-l
H^aroAroi^^/ f1987). Zorganizowała (pny I
mnycłi specjalistów) Centrum Terapii Pcdagc^''<ywc» w Los[ • *“ZJC s>*rej pracy wykorzyst uje opracowane narzędal
y korekcyjne. Test służy do pomiaru percepcji or
>-ruchowej dzieci w wic ku od d—7 do 1 1 lat. Według Frorn^^^* spostrzegawcze rozwijają się względ raier rmicaemlc«nic od siebrc. dotyc-rą pięciu za kresów. Pierwszy z nich dotyczy koordjrnagM^^g
3- si«= dziecka P«'-K- »« —
cycł. się nsur. Z«d»n.e ^ ^l^Tfisur- W
___ '•ołożenia w przcsir«r ‘ z w o.t»*0’
naur w kolejoosa-
iglii -
pcji i koordyn
z *
iric
itorkił popula r r» rń korekcyjnych. --- •— ^*^o-rucho*