24931 IMGE20

184 Jacek Szmatka

* IRM R. M. (1954). Deviatini and rejection: an esperimental replication. „American Sociolop^ Rerów". 19. 688-639.

Hpllprl. (1950). htformal social comnutnication, „Psychological Rcvicw", 57, 271-282.

MycrL. Gerard H.B.. Hymovitch B.. Kcllcy H.H.. Raven B. (1952), The influence proc tu in ^ peesemce af enrrme deviatet. „Humań Relations", 5, 327-346.

Fcsnnger L.. Pcpilone A.. Ncwcomb T. (1952), Some conseąuence of the individuaiion in a group, jj. umai of Abnormal and Social Psychology", 42. 382-389.

GonadH. B. (1954). Theanchorageofopinions inface-to-face groups, „Humań Relations",7,313-32]

Gołcmtnewski R. (1962). The Smali Group: An Analyus of Research Concepts and Operalions, Chicago. The Unrirersily of Chicago Press.

Janas L L. (I978L Generalizaiions about groupihink. (in:] The Smali Group in Polilical Science. Tin Lott 7W Decades af Derelopment. Robert T. Golcmbiewski (ed.), Athens: University of Georgij Press. 162-174.

Janas L L- (I982a). Counteracting the adverse effects of concurrence-seeking in policy-planning gro. ups: Theory and Research Perspectives. (in:] Group Decision Making, H. Brandstaetter, J. H.Dj. ais. G. Stocker-Kreicłigauer (ed.). New York: Acadcmic Press.

Jnb l. L. (I982b). Groupihink: Psychological Studies of Policy Decisions and Fiascoes, Boston: Hoa-ghaon-Mifflra.

Smess. Aoitudes. and Decisions. Selecied Papers. New York: Praeger Publishers, 291-308.

Jmm L. L Mann L. (1977). Decision-making: A Psychological Analysis of Conflict. Choice and Córa-marne nr. New York: Free Press.

Lor B- E_ Loa A. J. (1960), The formarion of positive attiludes toward group members, Journal of Aboomnl and Social Psychology". 61. 297-300.

OTŁeefc R. D.. Kemagham J. A.. Rubinstein A. H. (1975), Group cohesiveness: A facior in ihe adnp. non ofuuunatiem among scientific work groups. „Smali Group Bchavior”, 6: 282-292.

Ram B. H. (1974i. The Nison group. Journal of Social Issues”. 30: 297-320.

SMana U. M. (1975). Smali group cohesion and detrimental conformity, „Sociometry", 38: 340-357.

SdreklBEllcnsoo N.. MbBride D.. Gregory D. (1951), An experimental study of cohesWencumi penduct: ~ . -Haman Relations". 4: 229-238.

Adtey H. P. (1960). Focmed leadership and cohesiveness in smali groups, „Sociometry”, 23:209-216.

Singer J.Ł 8®hC. A-. Lublin S. C- 1965 Some aspects of deindividuation: Identification and amfor-min. Journal of Ex pen men tal Social Psychology". 1: 356-378.

8. S. (1966). Effects of incenlive to perform well. group attraction, and group acceptance ot tmjmmdy iu a judgemenr test. Journal of Personality and Social Psychology". 4: 21-26.

Wnfiiiirim and socializatinn: A theory of assimilation in large organitation, Jhaman Relations" 17: 341-360.

Ziutedo P (1970). The hmman choice: individuarion, reason. and order versus deindMduation, intpulst.

Mehmska Sympotium on Motivation. 1969. W. J. Arnols, D. Levine (eds.), Lia-cołu: Untuemty of Nebraska Press.

BARBARA MIKOŁAJEWSKA

„Ochronna” wspólnota i tożsamość jednostki. Wybrane fragmenty B. Newman z: Protective Communities and Personal Identit

Zajmijmy się [...] bliżej strategią wycofywania się we wspólnoty, zajmijmy się zjawiskiem wspólnoty ochronnej. Wzmiankę o ochronnych wspólnotach można znaleźć w książce Hammondsa (The Town Labourer, 1760-1833), gdzie opisuje on pojawienie się miejskich wspólnot jako emocjonalną odpowiedź oraz jako środka zabezpieczenia przed wrogim środowiskiem społecznym, a szczególnie przed rygoraa I własności. Była to „obrona biednych”, „tłoczenie się” tych zbyt słabych [ zbył ubogich, żeby być w pojedynkę. Wspólnoty pozwalają swoim członkom tłumić przeżywaną mękę dzięki pokrewieństwu, sąsiedztwu i więziom pracy, co dawało społeczne i ekonomiczne bezpieczeństwo oraz poparcie.

Tak rozumiana wspólnota, ze szczególnym podkreśleniem jej ochronnej natury, stała się dla wielu ideałem, który powinien przeniknąć szerzej do społecznych i mieszkalnych układów współczesnego społeczeństwa. Oczekiwano od planistów i architektów w szczególności, aby odtworzyli wspólnoty, odtworzyli ciepło i społeczną zamkniętość życia wiejskiego wewnątrz przestrzeni miejskich oraz różnych zrzeszeń zawodowych np. dokerów i górników. Motywy leżące u podłoża tego nawoływania są godne pochwały, szczególnie wówczas, gdy wśród nich jest chęć dostarczenia antidotum tub schronienia przed izolacją i brakiem sensu, które jest tak typowe dla życia w dzisiejszych miastach angielskich. Mimo tych szlachetnych motywów powstaje pytanie, czy można naprawdę takie wspólnoty zbudować, czy nie niosą one ze sobą zbyt thiżych kosztów społecznych. Przyjrzyjmy się bliżej temu, co oznacza termin wspólnota, zbadajmy, jakie są społeczne koszty ochronnych wspólnot oraz dążenia do wspólnoty.

POJĘCIE WSPÓLNOTY

Pojęcie wspólnoty miało podstawowe znaczenie dla pojawienia się socjologu jako odrębnej dyscypliny. Pojęcie to służyło do opisu środowiska i pewnego typu

* B. Mikołajewska. Zjawisko wspólnoty (wybór tekstów). UW IPSiR, Warszawa I9S9.1 3IMBł