54548 IMG�47

wewnątrzkomórkowych

lll|»

takty wziąć pod uwagę. te w schizogorui cztay pien*x»tnaki Bcbesu: pozostają połączone wewnątrz erytrocytów, tworząc cterakiarywyczaą figurę tzw bzyts makatek kgo Zapobieganie zalecane jest unikanie miejsc browarna kleszczy.

Wybrane gatunki oportunistycziK

Taxopkmj gondii - toksoplazma toksoplazmoza nabyto, toksoplazmoza wrodzona

MwMofia Pierwotniaki te występują w postaci rnyfmtmitn^ knotem cząstki f-

ppmwfczy, trofoioitów, tworzą one WN rtmkt okrągłe pncudocysly i cysty. AV Formy troficzne. tzw. tncbyzoity. o WĘrsn wymiarach 3- 6|un, charakterystyczne ^{A y}— H dl« wczesnej, ostrej fiuy inwazji; | występują one w skupiskach wewnątrz komórek rp. w makro Jagach, tworząc ow pacudocysty. Cy*y. zawierając*

Ime bndyroity,formują się w późnej ftskzanicłua

rozwój i patogeneza

__bezpłciowe mole odbyte się w

—.—którymi mogą by* myszy. szczury. t*W być przypadkowym Żywicielem pośrednim T goośL anżanii się człowieka tym cysty T gonfu oraz warzywa, unsai ryiiran— • kota, uwierającymi oocysty. Trofozoity są także stadium inwazyjnym dla człowieka. dUtego też jedzenie surowego lub niedogotowanego czy ditenslMf) mięsa np. wolowego, wieprzowego, baraniny, drobiowego, w którym mogą m^dować się tachyzoity T. gondii. mott sprzyjać zarażania Ryzyko tranuniiji toksoplazmy podczas przetaczania krwi czy transplanUcji powinno być rOwrueż brane pod uwagę

V Mą oraz piewlckkj tu* toksoplaunozy nsbytej różne tkanki i narządy: mięśnie szkieletowe, oczy. mózg mogą być objęte inwazją. U dorosłych

j w objawowej inwazji

może występować lymphadcnopalia, podwyższona ciepłota ciała a także bóle mięśniowe, podobnie jak w mononukleozie zakaźnej. Irniy typ kliniczny stanowi rozsiana inwazja t wysoką gorączki zapaleniem wątroby i mięśnia sercowego, czy zapaleniem opon mózgowych. Oczna lokalizacja T gondii może prowadzić do ślepoty.

V przypadku zarażenia kobiety podczas ciąży tub uaktywnienia się cyst. pochodzących z wcześniej przebytej inwazji T gondii, mogą wystąpić poważne moefofizjoiogicznc uszkodzenia płodu, powodtyącc aborcję lub może rozwinąć się toksoplazmoza wrodzona, z wodogłowiem, hcpatosplenomcgahi zapaleniem mózgu, uszkodzeruem oka. upośledzeniem umysłowym. Prenatalne zarażenie 7. uondii może być początkowo asymptomatycznc. a zmiany patologiczne mogą ujawnić się w późniejszym okresie życia.

r gondii jest gatunkiem oportunistycznym. Bardzo dętka toksoplazmoza może rozwinąć ssę u osób z wrodzonym lub nabytym upośledzeniem odporności, otrzymujących leki o driahnan immunosupresyjnym w związku t transplantacją narządów, u niemowląt, u dzieci z wrodzonym upośledzeniem odporności, u osób zarażonych HIV.

Wykrywanie. Mikroskopowa identyfikacja sporowców 7 gondil (pscudocyst) w barwionym preparacie z biopsji, pobranej z zarażonej tkanki jest możliwa, jednak lokalizacja tacbyzotlów lub bradyzoilów może ograniczać zastosowanie tej metody. Aspiraty, wzięte z węzła chłonnego w ostrej fczie inwazji, mogą być użyte do oceny histopatologicznej. Serologiczne testy oraz ocena poziomu specyficznych przeciwciał, wykrytych w ludzkich płynach i tkankach, także u kobiet w ciąży i noworodków, są bardzo ważną metodą diagnostyczną. Pomocna może być inokulacja zwierząt laboratoryjnych oraz metoda PCR.

Zapobieganie. Prewencja jest szczególnie ważna dla kobiet w dąży, które powinny być kontrolowane serologicznie pod kątem inwazji 7 gondii Unikanie: I. kontaktów z kotami oraz utensyliami, które mogą tyć zanieczyszczone kocimi odchodami oraz

2. jedzenia surowego czy niedogotowanego mięsa oraz niedomytych warzyw może zmniejszać ryzyko wystąpienia zarówno nabytej jak leż wrodzonej toksoplazmozy.

CryptosporiĄtum pitvum kryptosporidioza (cryptosporidiosls)

Morfologia. C. partom, pierwotniak pasożytujący we wnętrzu cntcrocytów

człowieka, występuje w postaci małych, 1.5-Sfun,

sferycznych trofozoitów, lokalizujących    fóL

się pod błoną mikrokotmków komórek    |UjL

nabłonka jelita, przy cytoplazmie tych    |    NKV

komórek. Okresowo powstają oocysty    r J    I I

o grubych otoczkach mierzące 3-tyun.    ^/