346
co podstawione do (IX.9) daje
(IX. 12)
Uwzględniając (IX. 12) we wzorze (IX.2) otrzymujemy wzór na współczynnik samoprzegrzania
pozwalający obliczyć wartość /, jeżeli znamy parametry obiegu T0, T2, sprawność wewnętrzną turbiny oraz liczbę jej stopni z:
/-/(to. ti.ą^.z).
Przypomnijmy, że relacja (IX. 13) została wyprowadzona dla szczególnego przypadku, gdy cała ekspansja odbywa się w obszarze pary mokrej, linia ekspansji jest przyjęta jako linia prosta, a spadki temperatury w stopniach są jednakowe.
Wzorem tym można posługiwać się w przypadku turbin siłowni nuklearnych łekkowodnych, nie obowiązuje on w przypadku turbiny konwencjonalnej, gdy większa część ekspansji przebiega w obszarze pary przegrzanej.
W celu przybliżonej oceny współczynnika samoprzegrzania można skorzystać z półempirycznego wzoru Flugla [8]. który występujący w relacji (IX. 13) wyraz
zastępuje wyrazem
k-H,.
Wzór (IX. 13) napiszemy więc w postaci:
(IX.14)
f — kHa{ 1 — ;/iT)— ---
Współczynnik k dla turbin (lub grupy stopni) pracujących tylko w obszarze pary przegrzanej (np. turbina WP siłowni z przegrzewem międzystopniowym) wynosi
0,48 “ 1000’
jeżeli linia ekspansji leży w obszarze pary mokrej
1000
wreszcie dla turbin, w których linia ekspansji zaczyna się w obszarze pary przegrzanej, a kończy poniżej krzywej granicznej x = 1
0,33+0,43
1000
We wzorze (IX. 14) należy podstawić H, w kJ/kg.
2>. = (1 +/)H, - 1,072-1000 - 1072 kJ/kg.
Sprawność wewnętrzna turbiny jest w tym przykładzie 1,072 razy większa od średniej sprawności jej oddzielnych stopni.
W przypadku turbin gazowych, a także dla grup stopni pracujących w obszarze pary przegrzanej, można obliczyć analitycznie współczynnik samoprzegrzania, korzystając z równań obowiązujących dla gazu doskonałego.
Załóżmy, że proces ekspansji odbywa się w turbinie posiadającej nieskończenie wielką liczbę stopni, zaś wykładnik politropy
dla stopnia odpowiednio
n- 1
gdzie: p0, pk — ciśnienie przed i za turbiną (grupą stopni), p,, p2 — ciśnienie przed i za dowolnym stopniem.