23 (534)

rozumowanie rozwija się znacznie wolniej. Pamięć mechaniczna oijiedy rozwój fizyczny jest szybki, wówczas rozwój umysłowy jest też zapamiętywanie konkretnych przedmiotów rozwijają się o wiele szybcki. Tak jak rozwój fizyczny przejawia się w zmianach proporcji i niż zapamiętywanie pojęć i materiału teoretycznego (7, 71).    ;ości ciała, podobnie w rozwoju umysłowym obserwuje się różnice

Zróżnicowanie tempa rozwoju właściwości fizycznych i psychicznyiia; dotyczy to np. rozwoju pamięci, rozumowania, kojarzenia i innych zwłaszcza gdy jest wyraźne, prowadzi do wielu problemów przystosouiości umysłowych. Typowe krzywe rozwoju umysłowego (patrz ryc. nia. Dziecko szczególnie niedojrzałe, którego rozwój intelektualny wyprwskazują na występowanie podobnych prawidłowości jak w rozwoju dza znacznie rozwój fizyczny, społeczny i emocjonalny, będzie odbiegiznym, które będą szczegółowo opisane w rozdziale 5, dotyczącym swoim zachowaniem zarówno od rówieśników, jak i od starszych dzienie rozwoju fizycznego.

Podobnie, niektóre części ciała osiągają swoją dojrzałą wielkość wcześr niż inne, co niekiedy jest przyczyną niezręczności i skrępowania doras

jącego dziecka.    ywidualne zróżnicowanie rozwoju

, piaż sekwencje zmian rozwojowych są podobne u wszystkich dzieci i (na je przewidzieć, to jednak u poszczególnych dzieci rozwój może biegać odmiennie i przybierać różne tempo. Niektóre dzieci rozwijają tnpninwn^spokojnie. krok poj<roku. podczas gdyrozwójTnnych~dzieci

Istnienie korelacji w rozwoju | T c    W

Szeroko rozpowszechniony jest tradycyjny pogląd, że natura kompens braki w jednej dziedzinie intensywniejszym rozwojem w innych dziec nach. Dziewczyna „piękn fizycznie słabo rozwinięty

____u r~v •    • i ,    .    ...... .    . >wa sie zrvwami. U niektórych dzieci obserwujemy lekkie wahania

nach. Dziewczyna „piękna, lecz niezbyt mądra i chłopak „mądry,    7    .    . ^y . .    , , .    .    _7    + •

. .    ......    , ,    ... /oju, podczas gdy u innych-duże odchylenie od normy. Z tego tez

fizycznie słabo rozwinięty —to poglądy stereotypowe, nie potwierdzc ¹ H    a r    .

. „.    ■    •    ,    ^ . .-_r^ay.^,^yH    ^    lędu nie wszystkie dzieci osiągają ten sam poziom rozwoju w tym

badaniami eksperymentalnymi. Terman 1 Odeń stwierdzili na podstav^{ę    v}

badań rozwoju, że „pożąaane właściwości przejawiają tendencję '^/'^{m W}*^e^^U'

występowania razem. Nie zauważono ujemnej korelacji pomiędzy int

gencją a wysokością ciała, siłą, zdrowiem fizycznym lub zrównoważeniuczyny różnic

emocjonalnym" (80).

Wiek w latach

|zhansky powiedział: „Każdy człowiek jest w istocie pod względem tigicznym i genetycznym różny od drugiego człowieka" (29). W latku nie ma dwóch osób, na które oddziaływałyby takie same wpływy iowiskowe, nawet w przypadku bliźniąt identycznych. Oznacza to, że iwidualne różnice są spowodowane zarówno warunkami wewnętrzny-jak i zewnętrznymi. W rezultacie, przebieg rozwoju będzie odmienny u iego dziecka, chociaż w głównych aspektach podobny u wszystkich Ryc. 2.5. Przebieg rozwoju um^ci.

wego od urodzenia do 20 r.ż. Ob^^^jSg^cz^y^na przykład zależy częściowo od wyposażenia dzie-zakreskowany oznacza ^normaln8|_{zneao a} częściowo nri tękir.h..r.7ynników 7ewnetrznych..jak pożywie-

(Wg: N. Bayley On the growth o^/n|°9° ⁿ7 ^stan ogramzmu, słonce i świeże powietrze, klimat, emocje, gence. „American Psychologist" l|>łsk fizyczny.

W, 805-818. Wykorzystano za Rozwój umysłowy zależy od takich czynników, jak: wrodzone zdolności, ^dą*    lat emocjonalny, od tego, czy zachęca się jednostkę do aktywności

2ASADY ROZWOJU BO

•irlock - Rozwój dziecka

INDYWIDUALNE ZRÓŻNICOWANIE ROZWOJU

81

00 c