24 25 (28)

24 URAZY I USZKODZENIA SPORTOWE

Ryc. 1.5. Śród- i międzykomórkowe połączenia zapewniające ścięgnu potrzebną wytrzymałość.

24 URAZY I USZKODZENIA SPORTOWE

Ryc. 1.6. Najczęstsze uszkodzenia ścięgien: a - ścięgno głowy długiej m. dwugłowego ramienia; b - ścięgno piętowe (Achillesa).

pacjenci sami rezygnują z wysokiego wyczynu, obniżają poziom występów czy po prostu wycofują się z czynnego życia zawodowego.

Leczenie podstępnie rozwijających się uszkodzeń komponenty dynamicznej narządu ruchu jest sprawą o wiele poważniejszą, niż się przypuszcza. Próby ratowania pacjentów „cudownymi" lekami czy sposobami bardzo przereklamowanej odnowy biologicznej, bez rzeczowego wyjaśnienia patomechanizmu wyjściowego choroby - jak to obecnie jest powszechnie w praktyce - prędzej czy później muszą doprowadzić do fatalnego rezultatu.

Chory dotknięty bólami krąży od lekarza do lekarza (lub od specjalisty do specjalisty) w jakże złudnej nadziei na uzyskanie ulgi lub choćby logicznego wytłumaczenia przyczyny cierpień, a tym samym znalezienia jakiejś metody leczenia. Ponieważ częste zmiany metod i sposobów leczenia nie przynoszą niczego dobrego, zawiedziony w oczekiwaniach pacjent nierzadko trafia po pewnym okresie w ręce różnorodnych „uzdrowicieli”.

Prawdą jest, że leczenie bólów tkanek miękkich narządu ruchu nie jest proste i z reguły wymaga dużej dozy cierpliwości ze strony zarówno cierpiącego, jak i leczącego¹.

Uszkodzenia mięśni

Z punktu widzenia struktury i funkcji mięśnie narządu ruchu można rozpatrywać jako wynik synergicznego współdziałania między komórkami włókien prążkowanych i tkanką łączną, pochodzącą z mezenchymy, która będąc miejscem zarodkowej miogenezy determinuje kształt mięśnia, typ, rozmiar, miejsca przyczepów i czynności.

Podstawową składową jednostki mięśniowej narządu ruchu jest syncycjum i komórka włókna prążkowanego. Mięśnie człowieka są mieszanego typu. Włókna typu 1 są bogate w enzymy oksydacyjne i w mioglobinę, która magazynuje tlen i przyspiesza jego rozprowadzenie we włóknach mięśniowych. Typ II włókien zawiera mniej hemoglobiny (włókna białe), za to duże stężenie gliko-litycznych enzymów beztlenowych. Chociaż proporcje typu I i typu II są zdeterminowane genetycznie, to jednak trening, szczególnie w okresie wzrostu, może rozwijać głównie jeden z typów - np. trening specjalistyczny w niektórych dyscyplinach sportowych - z tym. że jest to raczej doskonalenie unerwienia, gdyż nie dochodzi do rzeczywistej zmiany w proporcjach poszczególnych włókien.

Jakże często pacjent traci zaufanie do lekarza tylko dlatego, że faza choroby uniemożliwia uzyskanie szybkiej poprawy. Lekarz, który ma szczęście trafić na moment przejściowego, samoistnego, polepszenia zdobywa sławę, choćby zastosowany sposób leczenia był zupełnie irracjonalny czy wręcz bezsensowny. Z kolei lekarz, nawet z olbrzymim autorytetem i doświadczeniem, jeśli ma nieszczęście prowadzić chorego w okresie „krzywej wstępującej" choroby, może szybko stracić zaufanie chorego i niesłusznie zwątpić w możliwości leczenia.