248 (28)

248    12. KONTROLA JAKOŚCI W SPAWALNICTWIE

jące na zasadzie zmiany emisji jonów dodatnich z gorącej płytki platynowej w obecności związków halogenowych.

Metoda wychwytywania elektronów. Wykorzystuje się w niej możliwość wykrywania gazów próbnych tworzących jony ujemne, np. freonów, SF_Ć. Jest to metoda czuła, łatwa w obsłudze, umożliwiająca dokładne zlokalizowanie nieszczelności, ale kosztowna i ograniczona do instalacji wypełnionej freonem i SF₆.

Metoda chemiczna. Wykorzystuje się w niej reakcje chemiczne wywoływane przez płyn roboczy lub próbny po jego przejściu przez nieszczelności i kontakcie z pewnymi związkami chemicznymi. Efektem reakcji może być zmiana barwy, dymienie lub woń. Stosuje się ją głównie w badaniach eksploatacyjnych do wykrywania przecieków chloru, dwutlenku węgla, siarkowodoru, etylenu, amoniaku. Szerokie zastosowanie ma metoda amoniakalna, w której wykorzystuje się barwienie przez NH₃ pewnych związków chemicznych, np. fenoloflaleiny. Jest to metoda czuła, prosta i tania, wykrywająca nieszczelności lokalne i ogólne.

Metoda hydrostatyczna I ciśnieniowa. Ciecz, najczęściej woda, wlana do badanego otwartego (do atmosfery) obiektu, np. walcowego zbiornika magazynowego, wypływa przez nieszczelności pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego słupa płynu i w ten sposób można je zlokalizować. W próbie ciśnieniowej płyn spręża się w zamkniętym obiekcie, np. rurociągu, kotle, instalacji grzewczej. Miarą nieszczelności jest spadek ciśnienia mierzony w określonym czasie.

Metoda pęcherzykowa. Jest to próba nadciśnieniowa lub podciśnieniowa z użyciem gazu, np. powietrza, azotu, którego przenikanie (wymuszone różnicą ciśnień po obu stronach złącza) przez nieszczelności tworzy pęcherzyki w substancji pianotwórczej, którą pokrywa się badany obszar. Zazwyczaj w badanym obiekcie wytwarza się nadciśnienie odpowiednio wysokie (w praktyce do 1 bar), aby ujawnić nieszczelności i umożliwić powstanie pęcherzyków. Podobne wymaganie dotyczy badania podciśnieniowego, stosowanego przy braku dostępu do obu powierzchni złącza, np. przy badaniu szczelności dna dużego zbiornika magazynowego.

Metoda penetracyjna. Polega na pokrywaniu jednej powierzchni złącza cieczą o wysokich zdolnościach przenikania przez szczeliny, a drugiej strony wywoływaczem, który wykazuje przeniknięcie penetranta barwnego. Wykrywanie penetrantem można zintensyfikować, wytwarzając nadciśnienie lub podciśnienie, które skraca czas próby.

12.2.7. Badania prądami wirowymi (ET)

Prądy wirowe (prądy Foucaulta) są efektem indukcji magnetycznej, która powstaje w obwodzie elektrycznym na skutek zmian pola magnetycznego w obiektach przewodzących prąd elektryczny, wykonanych z metali ferromagnetycznych i niemagnetycznych. W badaniach ET zmiana strumienia magnetycznego występuje na skutek zasilania cewek indukcyjnych przetwornika prądem przemiennym o częstotliwości 1+1500 kHz. Jedną z cech prądów wirowych jest ich naskórkowość, więc metoda ta nadaje się do wykrywania niezgodności geometrycznych i strukturalnych istniejących na powierzchni i do głębokości ok. 5 mm pod powierzchnią