246 (27)

246    12. KONTROLA JAKOŚCI W SPAWALNICTWIE

W metodzie echa z głowicą normalną fale ultradźwiękowe wchodzą w badany obiekt pod kątem prostym (rys. 12.9). Metodę tę stosuje się zazwyczaj do badania spoin czołowych w złączach teowych, płaskich napoin oraz rozwarstwień w blachach.

RysaiMk 12.9. Schemat badania złącza taowego za pomocy głowicy normalnej

1 - głowica w położeniach I i II, 2 - nieciągłości U - brak przetopu, b - żużel), 3 - kierunek fal padających i odbitych, 4 - ekran oscylografu ultradźwiękowego, IP - impuls początkowy podstawy czasu, Wa, Wb - echa twdęgłości a i b

Nowoczesne defektoskopy impulsowe z przetwarzaniem cyfrowym umożliwiają rejestrację i zaprogramowaną obróbkę odbitych sygnałów. Oprócz najczęściej stosowanej techniki echa są rozwijane zautomatyzowane metody badań wykorzystujące m.in. dyfrakcję fal (metoda TOFD) do wykrywania i oceny niezgodności oraz techniki skaningowe pozyskiwania obrazu (metoda SAFT). Nieciągłości wykryte metodami zautomatyzowanymi mogą być oceniane w czasie rzeczywistym lub zapisywane w formie obrazu podobnego do otrzymywanego w badaniach RT, który można analizować w dowolnym czasie i zachować jako dokument.

Metody UT umożliwiają wykrywanie różnego rodzaju wewnętrznych nieciągłości w złączach spawanych i materiale podstawowym. Istnieją możliwości lokalizowania i rejestrowania wykrytych niezgodności zarówno na głębokości, jak i szerokości złącza. Badania UT są szczególnie przydatne do badania grubych elementów, wykrywania nieciągłości płaskich, np. pęknięć, braków wtopienia i przetopu, rozwarstwień, które są trudne do wykrycia metodą RT. W produkcji wielkoseryjnej proces badania jest zwykle zautomatyzowany, np. w wytwarzaniu rur spawanych. Badanie UT jest bardziej skuteczne, szybsze i tańsze niż badanie RT.

12.2.6. Badania szczelności (LT)

Celem badania szczelności jest wykrycie i lokalizacja nieszczelności obiektu i ewentualnie określenie natężenia przecieku. Jeśli płynem próbnym lub roboczym jest gaz, to natężenie przecieku mierzy się w Pa • m³/s, natomiast jeśli ciecz, to jednostką jest cm³/s.