274 (7)

7.i. Style życia

- główne pojęcia i teorie

7.1.1. Styl życia i refleksyjność

Pojęcie styl życia odnosi się do wielu różnych sposobów funkcjonowania na co dzień, a ich zróżnicowanie stanowi konfigurację wyborów związanych ż'śystemem wartości, relacjami i codzięnnymijpraktykami. Max Weber sto-sów^tertegorię styiiTzyciaTw celu uwzględnienia zróżnicowania statusowego^ inspirując się, ale i polemizując z koncepcjami^Karola Marksa. Weber kwestionował zwłaszcza znaczenie czysto ekonomicznego wymiaru różnic. Uważał, że poważanie, jakim darzeni są ludzie, bierze się ze stylu życia. Zubożała arystokracja cieszy się zazwyczaj dużym szacunkiem, mimo że nie dysponuje majątkiem. Za Weberem zwykło się przyjmować, że style życia mówią o kulturowym - obok ekonomicznego - zróżnicowaniu społecznym. jDo_praktyk-zwi ązanych_ze_stylemjżycia Weber zaliczał to wszystko, co sprawia, że jednostka jest obdarzana określonym poważaniem, między innymi mieszkanie, ubiór oraz wykonywany zawód.

W koncepcji Webera ważne jest relacyjne pojmowanie statusu. Warstwy posiadające mocno ugruntowany szacunek dbają szczególnie o to, by wytworzyć, jak pisał Weber, stanową legendę o posiadanych przez siebie właściwościach. Wynika z tego, że status warstw wyższych jest widziany jako coś, co nie jest związane z różnymi, na przykład historycznymi uwarunkowaniami. Natomiast niższe warstwy swoje poczucie godności czerpią z wyobrażenia jakiejś funkcji czy zadania, jakie zostało im powierzone przez Boga. Najpełniej koncepcja relacyjności stylów życia została rozwinięta przez Norberta Eliasa, który pokazał, że cechy dworskiego stylu życia (opanowanie i ogłada) kształtowały się „wobec” życia chłopskiego (wital-ność i rubaszność). Różne elementy tych podejść można odnaleźć także w koncepcjLdystynkcji autorstwa Pierre’a Bourdieu.

Wielu współczesnych badaczy zajmujących się stylami życia podkreśla znaczenie refleksyjności. Warto jednak zaznaczyć, że różnie rozumieją oni to pojęcie. Niektórzy autorzy refleksyjność wiążą z dokonywaniem—-przez jednostki wyborów, które poszerzają ich możliwości projektowania własnego życia. Styl życia „przyjmuje się”, a nie „przejmuje” czy dziedziczy (zob. Giddens 2010). Sposób obchodzenia się z własnym ciałem czy dieta mają służyć planowaniu przyszłościj budowaniu poczucia kontroli nad własnym życiem. Z tego powodu ludzie, wybierając partnera życiowego, biorą pod uwagę to, w jakim stopniu ich style życia są do siebie

Style życia