29 (405)

1

Po/nuwanie slosunkuw jakościowych

Dzieci 3-lotnie ts. ys i	Nabywanie umicięiności po.dugiwnnia sic słowami określającymi a
	Położenie przedmiotów w przestrzeni na. poci. za. obok. wysoko. nisko.	Kierunek 1 w pr/od. w tył. do góry. na dt.}. B
Dzieci 4-letnie (s. 51)	Ito/rożnianic. poróuncwanie i nazywanie '■
	Położenia przedmioiow w przestrzeni między. wyżej- niżej, daleko blisko, dalej bliżej.	Kierunku H przed siebie, za siebie, w bok ||H
Dzieci 5-let-nie ts. CiS)	Coraz dokładniejsze rozróżnianie, porównywanie i nazywanie H
	Położenia pr/edmioiow w' przeslr/etn w odniesieniu do siebie na prawo, na lewo. naprzeciw	Kierunku ■ w prawo. w lewo. B
Dzieci b-!el-nie <s. s2)	Kształtowanie pojęć dotyczących położenia przedmiotu u stosunku do in- 9 nyeh przedmiotów lub układu odniesienia oraz wyrabianie mnieiętności po- H sługiwania się odpowiednimi określeniami H
	Położenia na, pod. przed. poza. obok., miedzy, wyżej, niżej, daleko, blisko, dalej, bliżej, na prawo, na lewo. na prano od. na lewo od. naprzeciw, hcm natrz. na brzegu, na zewnątrz.	Kierunku H w przód, w tył, do góry, na dół. przed siebie, za siebie, w bok. H w prawo, w lewo. na uprosi,

Opracowanie d/iaiu Stosunki przestrzenne w s/kole ma na cel] kształtowanie pojęć na poziomic elementarnym i naukowym w /.a kres! położenia przedmiotów na płaszczyźnie i w przestrzeni oraz kierunku i oj ruchu (czy przemieszczania się). Odbywać to się powinno w trakcl czynnościowego nauczania, polegającego na takim organizowaniu działaj uczniów, aby od czynności konkretnych przechodzić stopniowo prz< czynności wyobrażeniowe do abstrakcji matematycznej. Wypływa ll z operatywnego charakteru matematyki w konfrontacji z psychologiczni koncepcją interio ryza eji.

Zgodnie z tym, uwzględniając teorię działań umysłowych GalpicrinaJ! proces dydaktyczny w tym dziale powinien uwzględniać 5 etapów:

1.    Zapewnienie dobrej orientacji w zakresie działania, które dziecko nu wybrać.

2.    Organizowanie czynności dziecka na przedmiotach materialnych (luf zmaterializowanych) w zakresie położenia przedmiotów na płaszcze nic i w przestrzeni oraz kierunku ich ruchu (przemieszczania się),

Słowne (głośne) określanie ich położenia i kierunku.

L Określanie ich położenia i kierunku w mowie cichej.

». Określanie na poziomie umysłowym (myślowym) położenia przedmiotów i ich kierunku.

W czasie realizacji omawianego działu i w czasie dalszych ćwiczeń v zakresie stosunków przestrzennych przy innych tematach w ciągu roku na lekcjach innych przedmiotów wystąpią następujące typy zajęć:

, Ćwiczenia ruchowe (układanie i określanie—opisywanie) prowadzące do kształtowania rozumienia i umiejętności posługiwania się wyrażeniami określającymi wzajemne położenie przedmiotów na płaszczyźnie i w przestrzeni oraz "kierunku ruchu.

•' Przedstawianie (układanie, ilustrowanie, rysowanie) stosunków przestrzennych z wykorzystaniem różnorodnych środków dydaktycznych według podanych warunków.

t Analizowanie zadań z zeszytu ćwiczeń w zakresie określania wzajemnego położenia przedmiotów słownie i w działaniu (układanki, rysowanie, i wićzenia ruchowe itp.).

¹ |..\ Ogólne wskazania dotyczące realizacji działu Stosunki przestrzenne

W trakcie realizacji działu Stosunki przestrzenne należałoby pamiętać następujących wskazaniach:

| K i uuecznie sprawdzić poziom orientacji dzieci w operowaniu pojęciami * /akresu stosunków przestrzennych wyniesionych z przedszkola łub ; oddziału przedszkolnego.

i l hile/y zorientować dziecko w nowych warunkach przestrzennych: w klasie, w budynku szkolnym, na boisku, osiedlu, w drodze do szkoły "P

ł t l,ileży pomóc dziecku w uzyskaniu orientacji w przestrzeni w zakresie iil i oka i całego ciała poprzez wykonywanie różnych czynności prze-mih , 'c/ania przedmiotów i samego siebie oraz ich słowne określanie.

t 1 u i kształtowania pojęć z zakresu stosunków przestrzennych warto ■* vI tu zystać:

spi/ęly i przybory w klasie,

i nzkład sal i innych pomieszczeń w budynku szkolnym (plan), im /adzenia na boisku szkolnym, drogę do szkoły z jej infrastrukturą

57