20

Pierwiosnka łyszczak

Primula auricula

Rodzina: pierwiosnkowate - Primulaceae

OPIS

Bylina zimująca w postaci rozległego systemu korzeniowego i liści tworzących różyczkę przy samej ziemi. Liście różyczkowe szerokie, grube, magazynujące wodę pobraną przez korzenie wnikające głęboko w skalne podłoże. Na górnej powierzchni blaszki liściowej białawy, woskowy nalot dodatkowo zabezpieczający przed wysychaniem pod wpływem wiatru i działania słońca. Łodyga mocna, bezlistna, o wysokości do 25 cm, zwieńczona kilkoma lub kilkunastoma kwiatami zebranymi w pod-baldach. Nasiona bardzo drobne, lekkie i przenoszone przez wiatr.

KWITNIENIE

Kwiecień - czerwiec; zaczyna kwitnąć jako jedna z pierwszych roślin po zejściu śniegów. Kwiaty zapylane są tylko przez trzmiele.

■■■■■I SIEDLISKO :■■■■ Skalne murawy i piargi, szczeliny i półki skalne, na podłożu wapiennym lub dolomitowym (stąd ludowa nazwa - skalna prymulka), od regla dolnego po piętro alpejskie, w miejscach w pełni nasłonecznionych, na podłożu średnio wilgotnym o odczynie zasadowym lub obojętnym.

WYSTĘPOWANIE

W Tatrach, na wysokościach od 950 do 2000 m. Do niedawna rosła także w Pieninach. Zasięg gatunku obejmuje Alpy, Karpaty Wschodnie, Apeniny i góry Półwyspu Bałkańskiego.

ZAGROŻENIA

Zrywanie, wykopywanie do przydomowych ogródków skalnych. ■■■(■■I CIEKAWOSTKI ■■■■■■ Kwiaty pachną morelami (inne gatunki pierwiosnek są bez zapachu). Roślina bardzo dobrze nadaje się do ogródków skalnych, jej ozdobne odmiany są łatwo dostępne w gospodarstwach ogrodniczych, zarówno w postaci nasion, jak i sadzonek. Z uwagi na kształt liści w niektórych państwach nosi zwyczajową nazwę „niedźwiedzic ucho” {auricula to po łacinie małżowina uszna).

44