332 URAZy / USZKODZENIA SPORTOWE
Rękoczyny umożliwiają hieme rozciągnięcie tkanek okołostawowych odpo-wiedzialnych za przyparcie głowy kości ramiennej, kióra była np. długo unieruchomiona w pozycji przymusowej. Uruchamianie takie ma być także ważnym etapem w nauczaniu chorego właściwego ustawiania ramienia przy wykonywaniu mchów sportowych.
Celem uruchamiania specyficznego jest stwarzanie dodatkowych ruchów zastępczych w stawie ramiennym (ruchy poślizgowe i toczenie) umożliwiających wyłączenie ruchów konfliktowych.
Ruchy zastępcze rozpoczyna się w odcinkach wolnych od ograniczenia; w fazie następnej wykonuje się je w amplitudach zbliżających się stopniowo do pozycji bolesnego konfliktu.
Owe specyficzne ćwiczenia poprzedza się tzw. uruchamianiem globalnym barku, połączonym z rozciąganiem mięśni okołostawowych odpowiedzialnych za bolesne przy parcie końców stawowych.
W przypadku konfliktu przednio-gómego. możliwość choroby stawu barko-wo-obojczykow'ego stwarza potrzebę uruchamiania specyficznego z wynajdywaniem poślizgów przednio-tylnych i ku górze w stronę dalszego końca obojczyka!
Ryc. 10.6. Uruchamianie stawu ramiennego, w pozycji leżenia na plecach sposobem wykonywania naprzemiennych ruchów (tzw. mikroruchy).
Postępowanie w przeciążeniach barku
1. Natychmiastowe przerwanie aktywności sportowej.
2. Odciążenie lub unieruchomienie chorego stawu.
3. Farmakoterapia - niesterydowe środki przecizapalne oraz fizykoterapia (jonizacje wapniowe. xylocainowe, „DD" impulsy wielkiej częstotliwości) o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym.
Ryc. 10.7. Uruchamianie stawu ramiennego w pozycji leżącej. Terapeuta uciska ześlizgowo głowę kości ramiennej do przodu i ku dołowi
4. Kinezyterapia. Leczenie mchem rozpoczyna się natychmiast po ustąpieniu ostrych dolegliwości. Zakres i natężenie ćwiczeń są stopniowane (z wyłączeniem tzw. bolesnych łuków poszczególnych mchów barku).
Zakres i natężenie stosowanej kinezyterapii w stawie ramiennym uzależniony jest głównie od stanu funkcjonalnego obręczy barkowej (ze szczególnym uwzględnieniem mięśni stożka rotatorów - stabilizatorów barku 1 rzędu), który określa się na podstawie testu Aronena. Test ten polega na utrzymaniu kończymy górnej na poziomie barków mimo wywieranego nacisku przez badającego.
W zależności od kąta ustawienia, w pozycji horyzontalnej kończyny górnej testowi poddaje się m. naramienny - aklon przedni, środkowy i tylny oraz m. nadgrzebieniowy.
Osobnym testom poddaje się również rotatory wewnętrzne i zewnętrzne - mchy rotacji wewnętrznej i zewnętrznej przeciwko oporowi.
Ryc. 10.8. Uruchamianie stawu ramiennego w pozycji siedzącej. Terapeuta wykonuje naciski typu ześlizgowego od strony kręgosłupa w kierunku barku (1/2). Kończyna może zwisać biernie lub być pociągana ku dołowi (3).
Celem utrzymania lub odzyskania pożądanego zakresu ruchu stosuje się ćwiczenia:
1) rozluźniające (metodą Codmana).
2) rozciągające czynno-bieme,
3) mchy w odciążeniu,