388 [1024x768]

397

OGNIWA GALWANICZNE

Oznaczmy substancję rozpuszczoną w roztworze odniesienia indeksem 2 zaś substancję rozpuszczoną w roztworze badanym (roztwór //) indeksem 3. Roztwory te (np. w naczyńkach wagowych) wkładamy do ułatwiającego wymianę ciepła z otoczeniem bloku miedzianego w eksykatorze, z którego usunięto powietrze. Eksykator umieszczamy w termostacie, gdzie rozpoczyna się ustalanie równowagi izopiestycznej. Proces ten trwa na ogół do kilku dni.

	rź^l ^1	r-rni // \cxkc] m w.
		ssll

Rys. 5.16. Metoda izopiestyczna (opis w tekście)

W tym czasie rozpuszczalnik przechodzi z jednego roztworu do drugiego (poprzez fazę gazową!) a proces ten trwa tak długo, dopóki składy obydwu roztworów nie ulegną zmianie do tych wartości, przy których prężność pary rozpuszczalnika nad obydwoma roztworami nie będzie jednakowa. Wyrównanie się prężności par rozpuszczalnika nad tymi roztworami oznacza, że również aktywności rozpuszczalnika w tych roztworach uległy wyrównaniu. Naczyńka wyjmujemy z termostatu, oznaczamy stężenia (przez ważenie) i ze znanej aktywności rozpuszczalnika w roztworze odniesienia (/) mamy również aktywność rozpuszczalnika w roztworze badanym (//). Pozostaje teraz z aktywności rozpuszczalnika w roztworze badanym znaleźć aktywność substancji rozpuszczonej (w której stężenie ustaliliśmy przeprowadzając analizę po osiągnięciu równowagi izopiestycznej). Wyrównanie aktywności rozpuszczalnika w obydwu roztworach umożliwia nam napisanie jówności:

Ona,), = (Ina,),,

czyli po uwzględnieniu równania (5.131):

(5.132)

_ »’₂ • m₂ • A/,    __v_y • m₃ • M,

~ “ iooo '^<Pl "    1000    '^<Pl

W równaniu tym m₂ i oznaczają molarności roztworów odniesienia i badanego, <j>2 i <t>3 są praktycznymi współczynnikami osmotycznymi tych roztworów, a v₂ i podają liczby jonów, na jakie dysocjują elektrolity 2 i 3