380 [1024x768]

389

OGNIWA GALWANICZNE

na opisać wielkościami termodynamicznymi, stwarza istotną trudność w definiowaniu skali pH. Trudność tę ominięto w następujący sposób. Do pomiaru pH stosuje się ogniwo (5.116), w którym w miejsce elektrody wodorowej używa się elektrody szklanej. Do obliczenia SEM takiego ogniwa stosuje się wzór analogiczny do równania (5.117), w którym jednakże £°'nie jest teraz potencjałem nasyconej elektrody kalomelowej a zupełnie umowną stałą. Dla jej wyznaczenia mierzy się SEM ogniwa ze standardowym roztworem o znanej wartości pH.

Jeżeli SEM ogniwa:

IKCI I

Hg₂Cl₂, Hg ©

nasycony |

wynosi £„ gdy roztwór X jest roztworem standardowym o znanej wartości pH(pH,) oraz równa się £_x. gdy mierzymy pH roztworu o nieznanym stężeniu jonów wodorowych (pH_x) to:

pH_x

PH.+

£_x-£.

0,0591

(5.118)

Równanie to wynika w prosty sposób z równania (5.117). Skala pH oparta na równaniu (5.118), zgodnie z którym do wyznaczenia pH należy korzystać z wartości pH roztworów standardowych, nosi nazwę praktycznej skali pH.

W tabeli 5.5 podano skład oraz pH najczęściej stosowanych roztworów standardowych.

Tabel* 5.5

Skład i pH niektórych roztworów standardowych w temp. 23°C

Roztwór (stężenie w mol ■ dm~^J)	PH
Ha (o.oi) + ica (0,09)	2.11
kwaśny ftalan potasowy (0,05)	4,01
NajHPO* (0,025) + KH2PO« (0,025)	6,89
Na2B407 • 10H2O (0,01)	9,18
Ca(OH)j, nasycony	12,45