414 [1024x768]

NIEKTÓRE RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW 423

Punkt

RÓWNOWAŹNIKO-

W punkcie równoważnikowym mamy a = b i układ jest równoważny roztworowi soli słabego kwasu i mocnej zasady, sól ta hydrolizuje dając (H⁴) równe:

gdzie K_m jest iloczynem jonowym wody.

Przykłady takich krzywych przedstawiono na rys. 5.19.

Elektrolity amfoteryczne — amfolity

Przez elektrolity amfoteryczne rozumiemy substancje mogące wykazywać wlaści- AMrourY wości zarówno kwasowe jak i zasadowe; należą tu woda, alkohole, rozpuszczalniki amfiprotonowe lub niektóre wodorotlenki metali jak np. Al(OH)₃. Właściwości amfoteryczne tych związków zależą na ogół od jednej grupy wodorotlenowej — OH, która w zależności od warunków może zachowywać się jak grupa kwasowa lub zasadowa.

Tutaj zajmować będziemy się jednak tylko takimi amfolitami, które grupę kwasową i zasadową mają w jednej cząsteczce. Najważniejszym typem takich amfolitów są aminokwasy NH₂RC0₂H. Początkowo przyjmowano, że aminokwasy w stanie obojętnym mają budowę przedstawioną powyższym wzorem i przyjmowano, że dodatek kwasu prowadzi do zobojętnienia grupy aminowej — NH₂:

NHjRCOOH + H⁴ ę* ⁴NH₃RCOOH

zaś mocna zasada miała jakoby reagować z grupą karboksylową -COOH: NHjRCOOH + OH" ^ NH₂RCOO‘ + H₂0

Późniejsze badania wykazały, że roztwór aminokwasu oprócz niewielkiej ilości cząsteczek NH₂RCOOH zawiera przeważnie jony dwubiegunowe (om- amfuony fijony), typu *NH₃RCOO". Jony takie są oczywiście elektrycznie obojętne, jednakże mechanizm ich reakcji z kwasami i zasadami jest inny, aniżeli przyjmowano to poprzednio. Dodatek kwasu do glicyny składającej się w roztworze przeważnie z jonów ⁺NH₃CH₂COO", prowadzi do reakcji:

♦nh₃ch₂coo- + H* = *NH₃CH₂COOH

zaś dodatek zasady do reakcji:

♦NH₃CH₂COO- -t- OH- = NH₂CH₂COO- + h₂o