47 (274)

Wikingowie

pochowano w nim królową Asę, babkę Haralda. Ponieważ nie wiemy, ile lat miała Asa w chwili śmierci i czy rzeczywiście została tam pochowana (co jest bardzo prawdopodobne), nie odgadniemy, czy leży tu młoda Asa w towarzystwie starej służącej, czy też stara Asa z młodą służącą. Tak czy inaczej, stara kobieta bardzo cierpiała na artretyzm stóp, na których miała buty ze skóry owcy — podobne do tych, jakie i dzisiaj na przekór modom niektórzy noszą.

Ofiara

Ludzi składano w olierze nie tylko podczas obrzędów pogrzebowych, ale także ceremonii religijnych. Niemiecki biskup Adam z Bremy opisał ofiary składane co dziewięć lat w świątyni w Uppsali. Była ona wówczas uważana za główne centrum religii pogańskiej w Skandynawii. Znajdowały się w mej ołtarze Odyna, Thora i Frei. Wszyscy,

od króla po zwykłych śmiertelników byli zobowiązani przysyłać dary. W ofierze

Ten zapełniony rysunkami kamień z Ijangside na Gótlandii ukazuje rozbudowaną scenę:'

O dyn dosiada swego osmionogiego konia (Sleipnir), nad nim Unoszą się walkirie, a poniżej płynie łódź. Przypuszczalnie jest to scena z bitwy — Odyn symbolizuje przeznaczenie (tzn. śmierć), walkirie krążące między śmiercią i statkiem przenoszą poległych wojowników w zaświaty.

Wikingowie

składano dziewięć głów męskich osobników różnych gatunków ich ciała, wieszano w świętym gaju przy świątyni. Obok siebie wisiały więc ciała mężczyzn, psów, koni. Adam z Bremy wspomina również, iż towarzyszyło temu wiele pieśni, tak okropnych, że nawet nie śmiał ich powtarzać.

Pisma z Islandii dostarczają nam okrutnych świadectw egzekucji wykonywanych przez wikingów. Jedna z historii opowiada o wikingu zabijającym wojowników ze swego oddziału na jednym z brzegów Sekwany dla dobra tej części armii, która znajdowała się po przeciwnej stronie rzeki. Ociekający krwią opis okaleczonych ciał jest makabryczny, chociaż trudno powiedzieć, ile wspólnego ma to z prawdą o wikińskich najazdach, a w jakim stopniu jest to sposób epatowania czytelnika przez islandzkich pisarzy.

M Drewniana figurka związanego mężczyzny z Jelling, Dania. Rytualne wiązanie ofiary z człowieka Irylo typowe w religii germańskiej od czasów prehistorycznych do średniowiecza — przykładem może hyc tu śmierć człowieka z Tollund, sanwofiara Ody na i rytualne wiązanie niewolnika w relacji Ib na Fadlana z wikiriskiego pogrzebu rui Wołdze. ■