51 (66)

I ,idia Wollman - Różnorodność i znaczenie dziecięcych zabaw to kontaktach z przyroda 231

Zabaw odkrywcze (badawcze)

Dla dzieci życie jest jedną wielką ekspedycją odkrywczą. Czują one nieprzepartą ochotę na zgłębianie tajemnic i zagadek życia, badanie funkcjonowania przedmiotów oraz różnych zjawisk. Ich ciekawość i żądza wiedzy są wciąż niezaspokojone, jedno odkrycie bowiem pociąga za sobą zainteresowanie następnym, a skuteczne zdziwienie jesr drogą do dalszej eksploracji świata.

Wszystkie dziecięce odkrycia są drogą do zdobywania wiedzy i tym samym wspierają ich kognitywny rozwój.

Mały człowiek potrzebuje konkretnego kontaktu z przedmiotami. Chce, nie tylko z daleka, obserwować i podziwiać swoje środowisko życia, zdobywać realne doświadczenia dzięki prawdziwym przeżyciom, wypróbowywać, powtarzać, rozumieć. Wszystkie te działania prowadzą do nowych doznań i nowej wiedzy, do której każde dziecko może się później odwołać².

Także przyroda jest dla dzieci miejscem pełnym tajemnic, czekającym na ich odkrycie.

Jest pełna pytań i odpowiedzi, cudownych snów, niezwykłych opowieści. Potrafi malować, komponować muzykę, pisać poematy i wiersze. Jest najlepszym filozofem i mędrcem, ale także najpowszechniejszą, najprostszą mądrością. Stojąc z boku, kpi sobie z naszych niezliczonych błędów i pomyłek. Potrafi krzyczeć, tańczyć, płakać, dawać Ci znaki... Wszystko zależy od Twojej wrażliwości, umiejętności słuchania i patrzenia. W Naturze mieści się wszystko, bez wyjątku¹.

Dzieci to czują i chętnie wybierają tereny zielone na miejsca swych odkryć. Wyprawy w nieznane, zaspokajające ciekawość dziecka, pełne doświadczania i badania niezwykłych dla nich rzeczy i zjawisk, pełne wrażeń również estetycznych to najhardziej łubiane przez dzieci zabawy. Dzieci odkrywają przecież świat na nowo, odkrywają go dla siebie, ucząc się przy cym bardzo wiele. Dla nich wszystko w rym święcie jest ważne.

A najważniejszy może być nastrój letniego dnia na łące z koncertem świerszczy, zielony żuczek na drzewie, defilada mrówek niosących coś do mrowiska, tęcza po wiosennej burzy, spełniona prośba o deszcz czy kwiaty malowane na szybach przez mróz. Dla dzieci tyle spraw jest ważnych, których my, dorośli, często nie potrafimy już dostrzegać. Obserwując Naturę, dzieci kształtują w sobie podstawowe wartości d obra, pra wdy i p i ęk n a. W niej nic nie jest przypadkowe, lecz harmonijnie i z sensem powiązane. Nie ma skutku bez przyczyny, życia bez śmierci, nauki bez pokory⁴.

- D. Braun: Badanie i odkrywanie świata z dziećmi, tłum. M. Jałowice, Jedność, Kielce 2002, s. 7. J. Oszelda [w:j J. Korbela (red.): Edukacja ekologiczna, Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot. Bielsko-Biała 1991, s. 2.

" B. Dy mara, S. Cz. Michałowski, L. Wollman-Mazutkicwicz (icd.): Dziecko w iwiecie przyrody. Impuls. Kraków 2000, s. 200.