68 (92)

77

M*W4 MMMMMI

Obróbka cieplno-plastyczna

mian w prawo, gdyż tylko wtedy jest możliwe dokonanie odkształcenia austenitu bez zapoczątkowania przemiany.

Uwaga. Zygzakiem oznaczono na wykresach odkształcenie plastyczne.

Rys. 3.2. Schemat obróbki cieplno-plastycznej z przemianą izotermiczną:

1    - perlityczną (izoforming),

2    - bainityczną (/vw\ oznacza odkształcenie): a) z odkształceniem bainitu, b) z odkształceniem austenitu (wg A. Prokoszkina)

3.8. A^Ja czyni polegają OCP, których celem jest otrzymanie struktury martenzy tycznej?

Wysokotemperaturowa OCP (1 - rys. 3.1) polega na odkształceniu stali powyżej Aci i jej natychmiastowym zahartowaniu. Niskotemperaturowa OCP (2 - rys. 3.1) polega na szybkim ochładzaniu stali do temperatury powyżej M_s, odkształceniu jej i ochłodzeniu, bez wywoływania przemiany bainitycznej. Kombinowana OCP (3 - rys. 3.1) polega na odkształceniu austenitu najpierw powyżej Act, schłodzeniu do temperatury powyżej M_s, ponownym odkształceniu i ochłodzeniu bez wywoływania przemiany bainitycznej. Wielostopniowa OCP (4 - rys. 3.1) polega na kilkakrotnym odkształceniu austenitu przy różnych temperaturach, zaczynając od temperatury > Aci, a kończąc na temperaturze nieco wyższej od M_s.

3.9.    Na czyni polegają OCP, których celem jest otrzymanie struktur typu dyfuzyjnego?

Obróbki te można podzielić na dwie grupy. Pierwsza, zwana izoformingiem, polega na szybkim schłodzeniu stali poniżej temperatury Aci, jej odkształceniu i wytrzymaniu izotermicznym w zakresie przemiany perlitycznej aż do zakończenia przemiany (krzywa 1 - rys. 3.2). Do drugiej należą obróbki, w których przemiana zachodzi w zakresie bainitycznym (krzywe 2 - rys. 3.2). Po szybkim ochłodzeniu stali do temperatury wyższej od M_s można albo odkształcić plastycznie stal przed rozpoczęciem przemiany bainitycznej (krzywa 2b), albo po jej zakończeniu (krzywa 2a).

3.10.    Na czym polega istota OCP stopów metali nieżelaznych?

Obróbce cieplno-plastycznej mogą być poddawane te stopy, które nadają się do utwardzania wydzieleniowego. Odkształcenie przeprowadza się albo przed przesy-