Eksperymenty na jesień
Przebieg doświadczenia: Dzieci eksperymentują w pa rach. Jedno z nich ma zawiązane oczy, a drugie dotyka ostrożnie ręki kolegi stemplem z plasteliny najeżonym wykałaczkami. Pierwsze dziecko próbuje opisać dotyk steni pla, który odczuło na ręku. Następnie maluchy zamieniaj;| się rolami. Ćwiczenie zostaje wykonane ponownie, tym razem jednak dzieci dotykają ostrożnie stemplem sw^oicli palców.
Obserwacja: Choć stempel z wykałaczkami ma dwa spi czaste ostrza, przy zetknięciu z ręką odczuwane jest tylko jedno z nich. Dotykając stemplem koniuszków palców', poczujemy oba ostrza.
Wyjaśnienie: Zmysł dotyku „rozłożony” jest nierównomiernie w różnych partiach ciała. Szczególnie dużo czuciu koncentruje się w koniuszkach palców'. Dłonie natomiasl nie są aż tak wrażliwe.
Zakończenie: Prosimy dzieci, aby namalowały dokładnie przebieg eksperymentu. Rysunki trafią oczywiście do segregatora.
Wiek: powyżej pięciu lat
Liczba
uczestników: 4-6 dzieci
Miejsce: dowolne pomieszczenie (przy stole)
Wskazówki: Przygotowujemy kasetę z filmem dla maluchów'. Dzieci przygotują się do eksperymentu, oglądając film. Z całą pewnością pojawd się pytanie o to, jakim sposobem poruszają się postacie w filmie. W prezentowanym doświadczeniu maluchy dowdedzą się, jak oko odbiera poruszające się obrazy.
Materiały: Dla każdego dziecka dwie białe podkładki pod kufel (ewentualnie dwa tekturowe krążki), dwie okrągłe gumki, dziurkacz, linijka, pisaki.
Przygotowanie: Rysujemy kropki na dwóch przeciwległych brzegach każdej podkładki.
Wprowadzenie: Czy dzieci bawiły się już kiedyś w teatrzyk cieni? Pozwalamy maluchom obserwować poruszające się na ścianie obrazy. Niech same spróbują stworzyć l eatr cieni. Wyjaśniamy im, że podobne efekty można uzyskać w inny sposób.
Przebieg doświadczenia: Proponujemy maluchom, by narysowały na jednej stronie tekturowej podkładki rybę, na drugiej zaś akwarium (może być w kształcie kuli). W jaki sposób rybka wpadnie do akwarium?
Dzieci robią przy pomocy dziurkacza dziurki w zaznaczonych na podkładce miejscach. W każdym otworku zostaje zamocowana gumka (należy przewlec gumkę przez dziurkę, a jej koniec przez powstałą pętelkę). Trzymając l ekturowy krążek za obie gumki, należy wprawić go w ruch lak, aby wirował wokół własnej osi (uda się to na pewno z pomocą innego kolegi z grupy).
Obserwacja: Gdy podkładka kręci się szybko, wygląda to l ak, jak gdyby ryba pływała w akwarium.
Wyjaśnienie: Ludzkie oko nie postrzega oddzielnie szybko następujących po sobie obrazów. Łączy ono wiele obrazów (w tym wypadku dwa) w jeden. Gdy nasza podkładka obraca się bardzo szybko, widzimy rybę w akwarium.
Zakończenie: Wiele radości dostarczy maluchom wymyślanie następnych historyjek (np. o tym, jak duch wchodzi do zamku, pies do swojej budy, a nieostrożny ptak wpada do klatki). Dwa tekturowa krążki powinny zostać umieszczone w' segregatorze.
75